Naceu en Sarria, Lugo en 1962 co nome de María de los Ángeles.

Morreu o  1 de novembro de 2003 en Vigo , no hospital Meixoeiro de Vigo.

Naceu co nome de María dos Ángeles debido a que naquela época o galego estaba prohibido pola dictadura Franquista. Filla de Amparo Castaño López e Valentín Arias López, tamén escritor e tradutor. En 1984 María dos Ángeles converteuse en María dos Anxos e dende os seis anos chamárona Xela.

Finalmente, en 1995 o xuíz Alejandro Roa Nonide autorizou o cambio de nome a Xela. Ata os sete anos estudou na Granxa de Barreiros, dentro dun proxecto pedagóxico creado polo filántropo e empresario Antonio Fernández López cunha orientación agraria e integración da cultura galega cos ciclos da natureza.

Transladouse coa sua familia a Vigo e ingresou no instituto Castelao ubicado no barrio  do Calvario. Deixou os seus  estudos cando cursaba COU,para comezar a traballar en Edicións Xerais de Galicia.

En 1991 retomou os estudios cursando Filoloxia Hispanica na Universidade de Vigo,licenciandose en 1996  pola universidade de Santiago de Compostela e iniciando a especialidade  en galego-portugues. https://lh4.googleusercontent.com/BcyMEcVDqMR8GzoyWiIXRXLfApaaatibN2PhJvRWh2QIjHlthu8hEsjL9UEf6nKIdCm9AHqSYDJ6bNk2vbYE_y0c5C0gadkBQd35oHX9 https://lh3.googleusercontent.com/CqQlcgnr0gUHmK5tFasM06Zi8GcM_3wX1D59cViXwvMC30IAgX9IsWftfq-yQnyoHKVjlzP-nyF-WNPSjSTnxbdaxH6AnNKNP-jxSi4Y

Darío a diario Editado marabillosamente por Xerais en 1996, é unha colección de poemas nos que  Xela Arias vai anotando a súa experiencia da maternidade. Como sinalou o director de Xerais, Manuel Bragado, " desmitifica a cuestión da maternidade" e nel,  Xela, "aparece máis espida que cando se fotografou espida para Tigres como Cabalos". Darío a diario é un libro áxil, de poemas curtos, moi breve, sincero, dunha naturalidade e espontaneidade incribles.

Tigres coma cabalos   Esta obra conmocionou a sociedade literaria galega pois se trataba dun traballo no que os poemas ían acompañados de fotografías de Xulio Gil nas que se mostraba á propia autora espida.  Xela Arias, xunto a outros poetas galegos nados no primeiros sesenta, foi  rupturista coa anterior poesía galega. Algunha vez chamóuselles "os francotiradores".   Son dun tempo de espectáculos,lanternas e acebeches comigoTamén sei dunha violencia de silencio en serpe oculta de maligno que maldigo.    Na raia da evidencia-tan ás claraseu tributo,distraída dos pans, cada pedazo entre o noxo das brasas, no molestar do cotián ese odioso caníbal dos meus ollos.    Porque Sei de sereas verdadeiras tamén cantando venenos, e máis das inmensas prosas do descanso. Pero é que as miñas zonas Tamén son rostros conxestionados polo traballo. Maldigo o precio da vida que arrastran, e fusilo de min a disciplina da ordenanza.

Intemperie “Intempériome”, o derradeiro libro de poemas publicado por Xela Arias en 2003, racha, desde o propio título, as convencións lingüísticas para facer un uso libre, exploratorio e rebelde da sintaxe e da voz, examinando o territorio da existencia, do amor e da morte. En palabras da poeta Iolanda Zúñiga, que se dirixe a Xela Arias no limiar do libro, «Íspeste para asimilar, sen estorbos, o alento do suburbial».

Poesía Reunida Xela Arias, obra na que manifestou en numerosas ocasións un sentimento de soidade xeracional, reivindicou a condición de muller escritora e reaccionou con contundencia contra o carácter invisibilizador das etiquetas. Para ela, a poesía era «un trato coa búsqueda da vida poderosamente iluminada».

Denuncia Do Equilibrio Publicado en 1986 a contracorrente da poesía galega daquel momento, é un libro rabiosamente contemporáneo. Cuestiona a orde establecida, afonda con inquedanza na voz interior dunha poeta orixinal e libre e transmite, desde a propia sintaxe, o desacougo da vida cotiá, das emocións e do amor.     LUZ NO DELIRIO dos sentidos! e  te preciso cando te agardo non vés nunca e a súplica que molla desfai un labio e outro labio que espira nun silencio   compártome sei que no lonxe das parábolas das frases cortadas e os puntos a parte son só medos escorrentados polo teu corpo soberano dunha idea poderosa que tal vez suceda e eu non saiba quen es ti cando te agardo   unhas mimosas podres auscultadas da xanela ó xardín hai tantos ruídos nesta rúa... non tinga-lo cutis pero ven, como te agardo.

De certo, a vida ía en serio Escribe Xela Arias neste libro de forza incontestable, titulado como un dos seus versos máis rotundos, De certo, a vida ía en serio. Non se trata unicamente dunha escolma ou dunha biografía. Estamos ante unha mirada transversal que reconstrúe a complexidade da escritora a través das súas propias palabras, pero tamén unha esixente selección de poemas, intensos e demoledores, visionarios e inquietantes.

Representación das mulleres no ámbito da literatura galega   A Real Academia Galega (RAG) está composta por 30 persoas, das cales 7 son mulleres. É dicir, un 23,33% do total son mulleres e o 76,67% son homes. Nas persoas homenaxeadas o día das Letras Galegas hai un total de 59 persoas, das cales só 5 son mulleres. O porcentaxe de mulleres homenaxeadas é dun 8,47% é o dos homes é dun 91,53%.

Días das Galegas das Letras   É unha celebración organizada por A Sega que homenaxea anualmente ás mulleres que contribuíron significativamente á cultura xeral e á literatura. Comezou a organizarse non en 2014. Naceu en contraste co Día das Letras Galegas e albergará a maioría das persoas homenaxeadas nesa celebración. En 2018 dedico o día que das letras galegas que antes era recuperable, non o día que das letras galegas.

Homenaxeadas   · 2014: Dorothé Schubarth. · 2015: María Victoria Moreno. · 2016: María Xosé Queizán. · 2017: Patricia Janeiro ·2018: Marica Campo. · 2019: Xela Arias. · 2020: Inma António Souto. · 2021: Uxía Casal .