Zusammenfassung der Ressource
Euskal herriko musika tresnak
- Perkusiozkoak
Anmerkungen:
- Bibratzen duen elementua soinutresna gorputza bera denean, perkusio musika tresna deitzen zaio.
- TTUNTTUN-A EDO DANBURRIA
- frantseses, "tambourin basque" izena ere hartzen du.
- xvI eta xvII mendeetan ttunttun-a Nafarroa osoan eta Lapurdin ere zabalduta zegoela aipatuz testuak badaude.
- Gaur egun, zuberoan bereziki erabiltzen da.
- Erresonantzia kutxaz eta 6 hariz osatuta dago.
- Makiltxo batez kolpatuz jotzen da.
- Musika tresna kordofonoa da.
- TXALAPARTA
- Makila labur batzuez jotzen diren bi oholez osatuta dago.
- Bi izan ohi dira txalapartaren jotzaileak
- Batek "ttakun" edo "ttakutun" deitzen dena egiten du, eta besteak "errena" edo "urguna".
- Oholtzak bi otarren gainean jartzen dira, erresonantzia galdu ez dezan.
- Ohol eta otarre artean lastoa edota zaku zaharrak jartzen dira.
- TOBERA
- Bi lagunen artean airean edukitzen den palanka edo hodia da.
- Bi jole: bakoitzak metalezko bi burni ziri dituela kolpatuz jotzen da
- Festa giro bat da
- Altzairuzko balanka bi muturretatik zintzilik dago sokekin helduta.
- 30cm-2m ko luzeera du
- Jotzile bakoitzak 30cm ko bi burni ditu.
- Batek erritmoa markatzen du, eta besteak errepikatzen du.
- Bertsolari batek joaldia tartekatuz abesten du.
- TRONPA EDO MUSUGITARRA
- Giltza baten itxura du, erdian bibratzen duen altzairuzko mihizka bat du.
- Batez ere Durangoaldean jotzen da.
- Hortzen artean jartzen da eta metalezko mihia eta masailak mugitzean armoniko desberdinak lortzen dira.
- Ahoa erresonantzia kitxa baten moduko bat da.
- AEROFONOAK
- Txistua
Anmerkungen:
- Hiru zuloko moko flauta zuzena da.
Talde finkoa: 1go txistua, 2.txistua, (biak danbolinarekin) silbotea eta atabala.
- hiru zulo ditu
- Nafar gaita
Anmerkungen:
- Dultzinaren antzekoa da. hau da, pita, tutua eta nota emateko eta aldaketetarako zuloak berdinak ditu.
- Katea-txapa dauka.
- Dultzaina
Anmerkungen:
- Mihi bikoitzeko musika tresna da. Mihiaren bibrazioa tutura bideratzen da. Nota aldaketetarako zortzi zulo ditu.
- Gaitaren antzekoa da
- Zuberoako txirula
Anmerkungen:
- txistuaren talde berekoa da. zuberoan jotzen da, batez ere. txistua baino laburragoa, 25zm. eta txirula baino soinu zorrotzagoa du. hiru zulo ditu, egurrezkoa da, eta ttunttunaz lagundurik jotzen da.
- flauta zuzenen taldekoa da
- Txanbela
Anmerkungen:
- ia galdua dago. Zuberoako dultzaina txikia da. Zazpi zulo ditu. Gaur egun kantutegian dugun musika era zaharrena da.
- Gaur egun ia galduta dago.
- Sunpriñua
Anmerkungen:
- Mihizka bikoitzeko musika tresnarik sinpleena da, landare edo zuhaitz adarrekin egiten da. Euskal herrian urritzaren azalez egiten da, bi zulo ditu bere doinua jotzeko. Gaur egun erabat galduta dago.
- Gaur egun ez da batere ezaguna,
- Alboka
Anmerkungen:
- Mihi bakarra du. Artzain giroko musika tresna dela uste da, jatorriz. Bi hodiz eta behi adarrez osatuta dago. Arnesketa zirkularraren bidez jotzen da.
- Klarinetearen kidea da
- Trikitixa edo infernuko hauspoa
Anmerkungen:
- Euskal herrian herri soinu tresna berriena da. XIX urtean indarrez sartu zen, txirula eta atabalarekin taldea osatuz, eta baita dultzaina eta panderoaz lagundurik.
- ferrokarrilarekin batera sartu zen euskal herrian