Zusammenfassung der Ressource
a2d §2.1 Spaans bestuur in de
Nederlanden
- 1.) De Zeventien Verenigde Nederlanden
- 1515 Karel V heer der Nedrelanden
- Pas in 1543 kon hij zijn macht laten
gelden over alle Nederlandse gewesten
- in 1548 maakte hij de 17 gewesten los
van het Duitse Rijk
- 2.) Het bestuur van de Nederlanden
- Nederlanden waren wel verenigd, maar
toch evengoed 17 losstaande gebieden
- Per gewest had Karel afspraken
over belastingen en wetten
- hiervoor gaf Karel een gebied
speciale privileges (voorrechten)
- Karel V is landsheer
- Vaak was hij niet in NL
- Liet zich vervangen door landvoogd(es) (ALLEEN IN NL!)
- Dat werd zijn halfzus Margaretha van Parma
- In elk gewest kreeg een stadhouder de
leiding
- Voerde overleg met de Gewestelijke Staten
- 3.) Modernisering van het bestuur
- modernisering
- NL centraal te besturen
vanuit Brussel
- = centralisatie
- regels niet meer per gebied
- geen privileges meer
- in Mechelen kwam een gerechtshof
dat ging optreden als
hooggerechtshof voor heel NL
- volgens oude privileges mocht dat niet
- gewestelijke rechtbanken en
de Gewestelijke staten
kwamen in verzet
- streven naar zelfbestuur en het behoud van
oude privileges wordt particularisme genoemd
- Karel liet hoog opgeleide gewone burgers de rechtspraak doen i.p.v. adel
- adel raakte hun macht kwijt
- Soms riep Karel alle
vertegenwoordigers bij elkaar
- =Staten-Generaal
- 4.) Optreden tegen de ketters
- kritiek op katholieke kerk
- kritiek onder woord gebracht door
Duitse monnik Maarten Luther
- mensen die kritiek
hadden waren ketters
- Stadsbestuurders lieten ze met rust
- Karel V niet
- iedereen moest katholiek zijn
- Er kwamen plakkaten
(wetten) tegen de ketters
- zoals het Bloedplakkaat (1550)
- BRON 8
- 5.) Filips II
- 1555 Stopte Karel V
- zijn broer Ferdinant
kreeg het DE rijk
- ZIjn zoon Filips II
werd koning van
Spanje en heer NL
- verbleef vanaf
1559 in Madrid
- Filips II stelde steeds
vaker niet-NL en niet
adel bestuurders aan
- 6.) het Smeekschrift der Edelen
- adel ging protesteren, ze waren het niet eens met de
politiek en de plakkaten. Ze wilden hun privileges terug.
Ze schreven het Smeekschrift der Edelen (1566).
Margaretha van Parma nam het in ontvangst en gaf het
daarna aan Filips II.