Zusammenfassung der Ressource
Antidepressiva
- Reuptake-inhibitoren
- Niet-selectieve reuptake-inhibitoren
- Tricyclische antidepressiva en aanverwante moleculen
- TCAD => Imipramine, Clomipramine, Amytripyline, Nortryptiline
- Anticholinerge, antihistaminerge, alpha1-antagonistische effecten (nevenwerkingen!)
- Verwante moleculen => Doxepine, Dosulepine, Maprotiline
- Neveneffecten: Cardiale geleidings/ritmestoornissen,
orthostatische hypotensie, anticholinerge effecten, sedatie,
lichte agitatie, gewichtstoename
- SNRI's = serotonine en noradrenaline reuptake inhibitoren
- Venlafaxine, Duloxetine
- Antidepressivum, angst/paniekstoornissen, Duloxetine bij neuropathie
- Geen anticholinerge, antihistaminerge of alpha1-antagonistische effecten
- Buproprion (= dopamine reuptake inhibitor + zwakkere NAD reuptake inhibitor + nicotine antagonist)
- Verbetering gebrek aan plezier, enthousiasme, energie, interesse ; weinig
gewichtstoename; geen seksuele dysfunctie
- Selectieve reuptake-inhibitoren
- SSRI's
- Fluoxetine, Paroxetine, Citalopram, Escitalopram, Fluvoxamine, Sertraline
- Via reuptakeinhibitie desensitisatie R aan dendrieten, meer 5HT vrijstelling aan axon
met daar desensitisatie: neveneffecten!
- Sommige ook 5HT2C R blokkage: indirect meer NAD en D vrijstelling (5HT blokkeert dit normaal)
- GI last, centrale effecten, geen/weinig cardiale complicaties, verzadigingsgevoel, anticholinerge effecten van
paroxetine, bloedingen (!! antitrombotica, acetylsalicylzuur, NSAIDs), extrapiramidale verschijnselen, hypoNa,
fluoxetine geweld en agressie
- Seksuele dysfunctie, verlagen convulsiedrempel, beven en overmatig zweten,
dervingsverschijnselen, hepatotoxiciteit, zelfmoordgedachten
- NRI's
- Reboxetine, Atomoxetine
- Sedatief, anxiolytisch, anticholinerg, sympaticomimetisch
- Indicaties
- Majeure depressieve stoornissen
- Paniek- en angststoornissen: TCAD etc, SSRI's, Venlafaxine
- OCD: SSRI's, Clomipramine
- Ernstig PMS, menopauzaal syndroom: SSRI's
- Bedwateren: TCAD (!! niet 1e keus)
- Neuropatische en chronische pijn: TCAD, Duloxetine
- Antidepressiva werkend op neuroreceptoren
- Trazodon: 5HT2A,C receptor antagonist + serotonine reuptake inhibitor = SARI (serotonine antagonist en reuptake inhibitor)
- 5HT2A,2C + reuptake inhibitie--> anxiolytisch en antidepressief
- Sedatief effect
- Door 5HT2A antagonisme geen seksuele dysfunctie
- Mirtazapine, mianserine= SNDI's (serotonine, noradrenaline disinhibitoren): alpha2-antagonisten
- Verhogen NAD (autoreceptoren) en 5HT (heteroreceptoren) door disinhibitie
- Sedatief
- Geen seksuele dysfunctie (5HT antagonisme)
- Zeldzaam
agranulocytose en
aplastische anemie met
mirtazapine!!
- Agomelatine: MT1,2-receptor agonisten, 5HT2C antagonist
- Doeltreffendheid? Niet goed onderzocht
bij bejaarden en kinderen: restrictief
gebruik!
- Hoofdpijn, duizeligheid,
slaperigheid/slapeloosheid, GI en leverstoornissen
(nakijken lever voor en tijdens!!), huiderupties
- Interacties met CYP1A2: geen inname van alcohol!
- Al na 1 week mogelijk effect; geen geleidelijke afbouw nodig, geen
seksuele dysfunctie, positief effect op slaappatroon, anxiolytisch?
- MAO-inhibitoren
- Nieuwe generatie (RIMA's): Moclobemide
- Inhibitie MAO fluctueert met plasmaconcentraties,
snel herstel enzymactiviteit na stoppen.
- Minder nevenwerkingen: soms agitatie, slaapstoornissen, geen
cheese-effect, al kan potentialisatie van pressormainen niet worden
uitgesloten
- Oude generatie: Fenelzine
- Inhibitie stelt zich traag in + traag enzymherstel na stopzetten
- Problemen: anticholinerge bijwerkingen, chronische hypotensie en
orthostatische hypotensie, cheese effect, levertoxiciteit
- Analoge reacties bij amfetamines, TCAD,
Levedopa, andere sympaticomimetica
- Met SSRI's mogelijk serotoninesyndroom
- Te gebruiken als 2e keuze bij onvoldoende anwtoord op TCAD en aanverwanten en op SSRI's
- SInt Janskruid: hypericum perforatum
- Doeltreffend? Enkel bij licht/matige depressie +
onduidelijkheden over dosis en effect op lange
termijn
- Reuptake inhibitor van serotonine?
- GI last, hoofdpijn, anorgasme, mogelijk teratogeen, fotosensibilisatie, allergie,
Lyell syndroom, door inductie van CYP3A4 lagere plasmaspiegels van oa
fenobarbital, fenytoïne, carbamazepine, theofylline, warfarine,...;
doorbraakbloedingen en zwangerschap bij gebruik met
ethinylestradiol/desogestrel; associatie met triptanen of SSRI's mogelijk
seotoninesyndroom