Zusammenfassung der Ressource
Daearyddiaeth 1.1.5
- Prosesau
Hindreuliad
- Hindreuliad
Arfordirol
- Dirywiad neu ddadelfeniad creigiau yn y fan a'r
lle
- Rhan fwyaf i'w wneud ag elfennau o'r
tywydd
- Hindreuliad yn gallu fod yn ganlyniad o
weithgareddau planhigion ac anifeiliaid
- Diffyd symudiad yw'r gwahaniaeth
rhwng hindreuliad ac erydiad
- Hindreuliad
Ffisegol
- Rhewi-dadmer
- Mewn ardaloedd gwlyb mae dwr yn
treiddio i mewn i'r holltau yn y craig
- Tymheredd yn cyrraedd 0c, yn rhewi ac
yn ehangu gan lledu'r hollt
- Crisialu
Halen
- Dwr halen yn casglu rhwng
mandyllau
- Wrth grisialu, maen achosi gwasgedd yn y
craig ac yn achosi iddynt chwalu'n raddol
- Gwlychu a Sychu
- Dwr y mor yn gwlychu'r craig (Clau a Sialc fel
arfer) ac wrth sychu, mae craciau'n ffurfio
sy'n gwanhau'r craig ymhellach
- Hindreuliad
Cemegol
- Toddiant
- Mwynau (megis Sodiwm Clorid)
yn hydoddi yn y dwr ac yn
ymosod ar y mwynau o fewn y
craig a'i cracio
- Carbonadu
- Wrth llosgu tanwyddau ffosil yn
rhyddhau CO2, ac felly mae'r glaw
yn cynnwys y cemegion hyn
- Mae'r cemegion yn y glaw yn
ymosod ar y craig
- Hindreuliad Biolegol
- Gweithred
Biolegol
- Mae hyn yn ymwneud gyda'g anifeiliaid,
yn enwedig organebau morol
- Er enghraifft, mae gwymon yn glynu wrth greigiau a gall
fod gweithred y mor yn ddigon i achosi'r gwymon
symudol dynnu ymaith greigiau rhydd oddi ar wely'r
mor
- Mas
Symudiad
- Ble mae deunydd yn cwympo oddi ar llethrau o
ganlyniad i ddylanwad disgyrchiant
- Enghreifftiau o fas
symudiad
- Tirlithriad
- Cylchlithriad
- Craiglithriad
- Prosesau
Erydiad
- Gweithred
Hydrolig
- Pan mae grym noeth y dwr yn
datgysylltu darnau rhydd o graig
- Sgrafelliad
- Pan mae'r clogwyn neu tir yn cael
ei erydu a'i threulio gan llwyth y
mor
- Athreuliad
- Pan mae creigiau a chlogaeni sydd wedi'u erydu yn
cael eu treulio gan yn llai. Mae'r creigiau yn cael ei
treulio wrth iddynt taro yn erbyn ei gilydd
- Cyrydiad
- Pan mae mae'r cemegion yn y dwr yn cyrydu'r
llwyth
- Ffurfiant Morydiau a
Mordyllau
- Morydiau
(Geos)
- Holltau llinol o fewn clogwyni
arfordirol
- Yn ffurfio o ganlyniad i erydiad
gwahaniaethol ble mae ffawt yn
cael ei erydu i ffurfio cilfach
- Mordyllau (Blowholes)
- Hollt fertigol sy'n cysylltu ogof gyda brig
y clogwyn
- Ffurfio o ganlyniad i weithred hydrolig, ble mae
tonnau'n trapio ac yn cywasgu aer tu fewn i ogof, nes
fod to'r ogof yn cael ei hollti