Mesleki rehberlik söz konusu olduğunda üç kavram çok önem kazanır:
-yetenek -ilgi -değerler
Meslek seçiminde önce "yetenek" sonra "ilgiler" ve en sonda da "değerler" dikkate alınır.
Bir becereyi kazanma
meslek
iş
mesleğin uygulamaya konulmasına "iş" denir.
yüksek gelirle (maaşla) iş yapmak iş doyumu sağlar.
Aşağıdakilerden doğru olanları işaretleyiniz.
Kaygı okulla ilgiliyse rehberlik alanı "eğitsel rehberliktir"
Oryantasyon, dikkat, etkili okuma, not tutma, zaman yönetimi, verimli çalışma, motivasyon gibi alanlar "eğitsel rehberlik" alanıdır.
Meslek kavramını kazanma 5-11 yaş aralığında Uyanış-Farkına Varma evresinde gerçekleşir.
Uyanış-Farkına Varma evresinde her meslek saygındır ve benim de bir mesleğim olacak düşüncesi çocuklarda gelişir.
Mesleğe Karar Verme evresi ortaokuldadır. Mesleki rehberlik açısından en önemli dönemdir, meslek seçimi kararı bu dönemde verilir.
Mesleğe Karar Verme evresi ortaöğretimdedir. Mesleki rehberlik açısından en önemli dönemdir, meslek seçimi kararı bu dönemde verilir.
Özellik Faktör Kuramı'nda Birey'in özellikeri ve Mesleğin özellikleri belirlenir ve Eşleştirme - Yöneltme yapılır.
Özellik Faktör Kuramı bireyi daha çok düşünür. Duygularla ilgilenir.
Mesleki gelişim ilkokulda başlar.
Mesleki gelişim okul öncesinde başlar.
Bu kurama göre mesleki rehberlik hizmetleri üç aşamada gerçekleşmektedir: a) Bireyi tanıma b) Meslekleri tanıma c) Bireyin özellikleri ve mesleklerin özellikleri arasında uyum kurma
bu kuram hangisidir?
Parsons modeli
Ginzberg'in mesleki gelişim kuramı
Holland'ın mesleki tipler kuramı
Super'ın benlik kuramı
Roe'nun ihtiyaç kuramı
Ginzberg Gelişim Kuramı yaşam boyudur.
Ginzberg Gelişim Kuramı 5-25 yaş aralığıdır.
Super'in benlik kuramı "yaşam boyudur"
Aşağıdakilern hangisinde Ginzberg'in Gelişim Kuramı dönemleri doğru sıralamada verilmiştir.
1) Fantezi- Hayal Basamağı 2) Geçici Seçimler Dönemi 3) Gerçekçi Dönem
1) Geçici Seçimler Dönemi 2) Fantezi- Hayal Basamağı 3) Gerçekçi Dönem
1) Büyüme Basamağı 2) Keşfetme Dönemi 3) Gerçekçi Dönem
1) Fantezi- Hayal Basamağı 2) Keşfetme Dönemi 3) Gerçekçi Dönem
Ginzberg'e göre meslek kolay kolay değişitirilmez. Mesleki gelişim geri dönülmez bir süreçtir ve kişilikle ilgilidir.
Ginzberg'e göre; Meslek seçimi iş ortamı, çevre, aile, para ve kişinin kendi isteğinin "uzlaşması" ile gerçekleşir.
Eğitsel rehberlik kişisel ve sosyal alandaki gelişim ihtiyaçlarının karşılanmasına yöneliktir.
Eğitsel rehberlik "yönetici, öğretmen, uzman ve veli iş birliğini" gerektirir.
Eğitsel rehberliğin ana amacı bireyin kendi öğreme süreçlerinin farkında olmasını sağlamaktır.
Ginzberg'in "Geçici Seçim - Deneme Dönemi" 12-18 yaş ergenliğe denk gelir. Bu dönemde "ilgi, yetenek, değer ve geçiş" alt bölümleri vardır.
Holland'a göre "Gerçekçi", "Geleneksel", " Aydın", "Sanatçı", "Sosyal" ve "Girişimci" tipler vardır.
Super'ın Benlik kuramına göre meslekler "psikolojik ihtiyaçları karşılamak" üzere seçilir.
Roe'nun kuramına göre meslekler "psikolojik ihtiyaçları karşılamak" üzere seçilir.
Super'ın Benlik kuramına göre meslek seçimi: Çocukluktan itibaren geliştirilen benlik algısının bir meslekte karşılık bulmasıdır. "Ben güçlü biriyim, o zaman boksör olmalıyım", "Ben komik biriyim o zaman komedyen olmalıyım" gibi...
Karşılanan ve karşılanmayan "psikolojik gereksinimleri" araştırarak mesleğe yönelme davranışlarını anlamaya çalışan bir psk. danışman aşağıdaki mesleki gelişim kuramlarından hangisine göre hareket etmektedir?
Özellik-faktör kuramı
Super
Roe
Holland
Ginzberg
Roe'nun ihtiyaç kuramı'na göre çocukluk yıllarında giderilmeyen temel ihtiyaçlar bilinçdışı güdüleyicilere dönüşürler ve bireylerin meslek seçimlerini etkiler.
Holland'ın ihtiyaç kuramı'na göre çocukluk yıllarında giderilmeyen temel ihtiyaçlar bilinçdışı güdüleyicilere dönüşürler ve bireylerin meslek seçimlerini etkiler.
Çocukluktan itibaren geliştirilen benlik algısının bir meslekte karşılık bulmasıdır.
Super'ın kuramı
Roe'nun kuramı
Holland'ın kuramı
Ginzberg'in kuramı
Super'ın kuramının Keşfetme (Araştırma) - 14-24 yaş evreleri hangilerinde doğru olarak verilmiştir?
Deneme: 14-17 yaş - Hayali olarak mesleki roller
Geçiş: 18-21 yaş - Uygulama
Sınama: 21-24 yaş - Meslek kişiliğime uygun mu?
Geçiş: 18-21 yaş - Meslek kişiliğime uygun mu?
Sınama: 21-24 yaş - Uygulama
Yerleşme: 24-44 yaş - Gerçek sınama yerleşmenin iik yıllarında yapılır
Koruma: 44-64 yaş - Elde edilen pozisyonu, benlik kavramını başarılı sürdürme
Çöküş (Gerileme): +64 yaş
Mesleki gelişim kuramlarıyla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden doğru olanları işaretleyiniz. (KPSS - 2015)
Özellik-faktör kuramında meslek seçiminin duygusal boyutu ön plana çıkmaktadır.
Ginzberg ve arkadaşlarının gelişim kuramı ve Super'in benlik kuramı meslek seçimini gelişimsel süreçte ele alır.
Super, Holland ve Roe'nun kuramları kişilik temelli yaklaşımlardır.
Roe'nun kuramı, Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisine dayanmaktadır.
Psikanalitik kuram meslek seçimini yüceltme mekanizmasıyla açıklar.
Ginzberg ve arkadaşlarının mesleki gelişim kuramına göre, meslek seçimiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? (KPSS - 2017)
Meslek seçimi bir süreçtir.
Belli bir zaman dilimi içinde yapılan bir tercihtir.
Meslek tercihi büyük ölçüde geri döndürülemezdir.
Meslek seçim süreci daima bir uzlaşmayı içermektedir.
Mesleki gelişim yaşam boyudur.
Meslek seçimi bilinçdışı güdüleyicilerden etkilenir.
Meslek ve iş arasındaki iişkiyle ilgili aşağıda verilenlerden hangileri doğrudur? (KPSS - 2018)
İş, mesleki bilgi ve becerilerin uygulama alanına konmasıdır.
İş, benzer meslekleri içine alan daha geniş bir kategoridir.
Hem meslek hem de iş toplumsal bir ihtiyacı karşılar.
İş bir beceriyi kazanmadır.
Meslek bir beceriyi kazanmadır.
Okul Psk. Danışmanı Sıtkı Bey, meslek seçimi konusunda kararsızlık yaşayan öğrencisinin öncelikle öğrencisi Yavuz'un kişilik yapısını belirlemek istemiştir.
Çünkü Sıtkı Bey, meslek seçimini kişiliğin bir ifadesi olarak görmektedir.
Buna göre Sıtkı Bey'in anlayışı hangi mesleki rehberlik kuramıdır? (KPSS - 2018)
Parsons
Holland: Kişilik tipolojisi
Roe: Kişilik tipolojisi
Roe: İhtiyaçlar kuramı
Parsons: özellik-faktör
Parsons özellik faktör kuramına en etkin örnek olarak İŞKUR uygulamaları verilebilir.
"Kariyer planlama becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak" hangi öğretim döneminde yapılır?
İlkokul
Ortaokul
Ortaöğretim
Yükseköğretim
Hangi kuram Anne-Baba tutumlarını temele alır.
Öğretim kademelerine göre mesleki gelişim görevlerinde,
Okul Öncesi ve İlköğretim 1. Kademe (5-12 yaş) mesleki gelişim görevlerini işaretleyiniz.
Çocuk meslekleri tanımaya ve keşfetmeye bu dönemde başlamalıdır.
Bütün meslekler gerekli ve önemlidir. Çocuk bu görüşü benimsemelidir.
Çocuk herkesin iyi yapabileceği bir işin olduğunu mutlaka bu dönemde kazanmalıdır.
İyi-kötü meslek yoktur. Kadın-erkek mesleği yoktur kavramlarını kazanmalıdır.
Mesleklerin belirli bir eğitimle kazanıldığının farkına varmalıdır.
Güçlü ve zayıf yönlerini keşfetmeli ve yeteneklerini tanımalıdır.
Meslekleri araştırmalıdır.
Mesleki kararda kişisel özelliklerinin önemini kavramalıdır.
Mesleki kararda kendini sınırlayan etkenleri dikkate almalıdır.
Ortaöğretim (15-18 yaş) mesleki gelişim görevlerini işaretleyiniz.
Mesleki kararda kişisel özelliklerinin önemini kavrama
Kendi ilgi, yetenekleri ve özelliklerine uygun meslekler ile bunların koşulları hakkında doğru geçerli bilgiler edinerek mesleğine karar verme
Meslekleri tanıma
Mesleki kararda ailenin görüşlerini de dikkate alma
Yapılan seçimlerin sorumluluğunu alma
oryantasyon, motivasyon, verimli çalışma, sınav kaygısı, planlı çalışma, kaygı, özel eğitim planları, hızlı okuma, etkin dinleme, üst eğitim kurumların TANIMA
Eğitsel rehberlik
Mesleki rehberlik
Kişisel sosyal rehberlik
yetenek-ilgileri tanıma, mesleki tercih, üst eğitim kurumlarına YÖNELTME, kariyer danışmanlığı
kendini tanıma, kendini kabul, özgüven, iletişim, kaygı, stres, öfke, sosyal beceri, kişilik gelişimi, kimlik edinme, aile, atılganlık, zorbalık, istismar, taciz
Gelecekte istenmeyen olay ya da durumları önlemek ya da gelecekte istenilen bir sonuca ulaşmak için yapılır.
Geliştirici Rehberlik
Ayarlayıcı Rehberlik
Önleyici Rehberlik
İyileştirici Rehberlik
Problem ortaya çıkmadan önce "Önleyici rehberlik"
Problem ortaya çıktıktan hemen sonra "Kriz yönelimli rehberlik"
Problem kronik hale gelmişse ve uzun bir süredir varsa "İyileştirici rehberlik"
Okul psk. danışmanlarının sınıf yönetimi ve motivasyon konularından sınıf rehber öğretmenlerini bilgilendirmeleri ve onların da sınıfta bunları kullanmaları "tamamlayıcı rehberlik" işlevidir.
Bir öğretmenin ergenlere iletişim sorunları yaşamamaları için seminer vermesi: Önleyici
Öfkesini kontrol edemeyen bir bireye bunu yapma becerisini kazanırma: İyileştirici
Derste dikkatsiz ve isteksiz olan öğrencilerin dikkatli ve istekli olmaları yardımı: Tamamlayıcı
Bir okul rehber öğretmeninin plan ve programları görev yaptığı çevrenin ve öğrencilerin ihtiyaçlarına göre düzenlemesi: Ayarlayıcı
Öğrencileri sosyalleştirme ve özgüven kazanmalarına yardımcı olma: Geliştirici
Öfkesini kontrol edemeyen bir bireye bunu yapma becerisini kazanırma: Geliştirici
Hatalı davranışları düzeltmek "iyileştirici rehberlik" işlevidir.
Hatalı davranışları düzeltmek "önleyici rehberlik" işlevidir.
Seçimler yapmasına, karar vermesine yardımcı olmak "yöneltici rehberlik" işlevidir.
Seçimler yapmasına, karar vermesine yardımcı olmak "tamamlayıcı rehberlik" işlevidir.
Öğretmenlerin rehberlik bilgi eksikliklerinin genellikle okul psk. danışmanı tarafından giderilmesi "tamamlayıcı rehberlik" işlevidir.
Kapsamlı PDR programları şu an okullarımızda uygulanan gelişimsel rehberliğin uygulama yönünü oluşturur.
2007 yılından beri uygulanan programın adı "ilköğretim ve ortaöğretim sınıf rehberlik programıdır."
K-12 rehberlik programı interaktif eğitim anlayışını ifade eden bir uygulamadır.
Okulda psikolojik danışman yoksa öğrencilere rehberlik hizmeti verilmez.
Aşağıdakilerden hangileri "Bireysel Planlama" öğesinin sunulacak hizmetleridir?
Bireyi tanıma - Bilgi verme - Yerleştirme - İzleme
Psikolojik Danışma - Müşavirlik - Sevk Etme
Araştırma Geliştirme - Çevre ve Personelle İlişkiler
Sınıf ve Grup Rehberlik Etkinlikleri
Aşağıdakilerden hangileri "Müdahale Hizmetleri" öğesinin sunulacak hizmetleridir?
Kapsamlı PDR Programı kendi içinde "esnek" bir yapıya sahiptir.
PDR Programında yer alacak etkinlikler özel bir durum olmazsa, çoğunlukla "sınıf rehber öğretmenleri" tarafından uygulanmaktadır.