Txalaparta perkusiozko euskal musika tresna da. Bi euskarriren gainean jarritako zurezko ohol horizontalek osatzen dute. Egur erabilienak haltza, gaztainondoa eta lizarra izan dira. Txalaparta lau makilez jotzen da
tobera
Nota:
Tobera bi lagunen artean airean edukiz jotzen den euskal musika tresna da, txalapartaren antzerakoa. Metro eta erdi luzerako burdinezko palanka edo hodi batek osatzen du eskuarki. Berau jotzeko metalezko 30 zentimetro luzeko lau haga erabili ohi dira, bat esku banatan. Batzuetan, palanka joaldiarekin tartekatuz, bertsolariak koplak kantatzen ditu, bai toberaren bertso propio zaharrak, bai saio horretarako prestatutakoak edo bat-batekoak. Festa-giroan jotzen da, ezteietan nagusiki edo "karobi ezteiatan".
trompa
Nota:
Metalezko haize instrumentuak, haizezko musika tresnak dira, metalezko hodi batez (orokorrean latoizkoa), tolestua edo zuzen egon daitekeena, ahoko bat eta ahokoaren kontrako aldean dagoen kanpai batez osatuak daude. Musika tresna hauek metalez eginik dauden arren, horietatik gehienek, naturatik hartutako materialez eginiko aurrekariak dituzte, karakolak, adar hutsak edo animalien adarrak, adibidez. Orkestretan gehien erabiltzen diren metalezko haize musika tresnak hauek dira: tronpa, tuba, tronpeta eta tronboia.
AEROFONOAK
zuberoako txirula
dultzaina
Nota:
Dultzaina gorputz konikoko eta mihi bikoitzeko haizezko musika tresna da. Zazpi zulo ditu, sei goialdean eta bat behealdean. Klarinetearen familiakotzat har daiteke
nafar gaita
Nota:
Pita tutua eta nota emateko eta aldaketrarako zuloak ditu dultzainak bezalakoak
txambela
Nota:
Txanbela dultzainaren antzeko Euskal Herriko musika tresna aerofono tradizional bat da, bereziki Zuberoan jo izan dena. Dultzaina baino motzagoa da, eta zortzi zulo ditu: dultzainarenak gehi belarriak izenekoak.
supriñua
Nota:
Supriñua Euskal Herriko haize-instrumentu bat da, gaztainondoaren edo hurritzaren azalaz egindakoa. Azala biribilkatu egiten da konoa egin arte. Goiko
alboka
Nota:
Alboka euskal musika tresna tradizionala da, klarinete bikoitza dena. Izena arabieratik omen dator
trikitixa
Nota:
Euskal Herrian herri soinu berriena da. Baserritar giroan jotzen zen.
MENBRANADUNAK
dambolina
Nota:
Menbrafonoa da etaEuskal herrian tradizionalki oso hedatuadagoen musika tresna.Tsistularia ezkerreko eskuaz tsistua jotzen da melodiaren erritmoa markatzeko.
atabala
Nota:
Bi makiltxoez jotzen da menbrafonoa da egurrezko gorputza du bai azpiko aldean animalia larruzko edo plastikozkoa
panderoa
Nota:
Eskauz eta atzamarrekin jotzen den menbranofonoa.Autore zaharrek diotenez hasieran trikitixa panderoarekin jotzenzen