Euskal herriko musika tresnak ander aguirre

Nota:

•  Giltza zahar baten itxura du eta erdian bibratezn duen altzairuzko mihizka bat du. Hortzen artean jartzen da eta metalezko mihia eta masailak mugitzen armoniko desberdinak lortzen dira.

Nota:

• Zuberoan txirularekin batera jo ohi da. Erresonantzia kutxa eta 6 hariz osatuta eta makiltxo batez kolpatua jotzen da. 80 zentimetroko luzera, 10-17 zentimetroko zabalera eta 5 zentimetroko sakonera du.

Nota:

• Makila labur batzuez jotzen diren bi oholez osatuta dago. Bi jotzailen artean,erritmo bitar bat markatzen dute, batek lehen zatia jotzen du eta besteak bigarrena.

Nota:

• Bi lagunen artean edukitzen duten metalezko palanka edo hodia da eta bi jolek, bakoitzak metalezko bi burni ziri dituela kolpatuz jotzen dena. Altzairuzko palanka metro t´erdi bi metrotako luzera du. Bi jotzaileek 30 zentimetroko bi burni ziri dituzte esku bakoitzean.

Nota:

• Menbrafoloa da. Txistua laguntzeko erabili ohi da erritmoa markatzeko. Atabala baino altuagoa eta estuagoa da.

Nota:

• Bi makiltxoez jotzen da. Txistulariei laguntzeko erabili da. Egurrezko gorputza du bai goiko partean, bai azpikoan animalia larruzko edo plastikozko larruak eramaten ditu.

Nota:

• Eskuz eta atzamarrekin jotzen den menbranofonoa da. Trikitixa pandero hutsarekin kantatzen eta dantzatzen zen eta batez ere emakumeek jotzen zuten.

Nota:

• Mihiza bikoitzeko musika tresnarik simpleena da. Landare edo zuhaitz adarrekin egiten dena. Batzutan mihizka azal zati berarekin egiten da, besteetan mihizka aparte jartzen da.

Nota:

• Haize tresna da klarinetearen kide. kainaberazko bi hodiz eta haien buruetan itsatsitako behi adar zatiz osatua dago.

Nota:

• Ia galduta dagoen Zuberoako dultzaina txikia da. Zazpi zulo ditu, sei aurrean eta bat atzean.

Nota:

• Mihi bikoitza du kainaberazko bi mihi metalezko tudel bati lotuak. Nota aldaketarako zortzi zulo ditu.

Nota:

• Hiru zuloko flauta zuzenen taldekoa da, txistua bezala. Z

Nota:

• Hiru zuloko mko-flauta zuzemna da. hau dugu gure herri-musikan azken garaiotako eta lehenengoetan ere bai soinutresna zabalduena eta ezagunena.

Nota:

• Herri soinu tresna berriena da. Haize musika tresna honi infernuko hauspoa ere deitu ohi zaio.