Fikih

1. “Bir şeyi elde edebilmek için bütün çabayı sarf etmek” anlamına gelen; fıkıh usulü terimi olarak en geniş anlamıyla Kuran ve sünnete açık hükmü bulunmayan bir meselenin şer’i hükmünü delilden hareketle tespit edebilmek için bütün gücü harcamaktır. Seklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir
a. İçtihad
b. Sulh
c. Kaza
d. Fetva

2. İçtihada ilgili aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır
a. Kur´an ve sünnette açık hükmü bulunmayan bir meselenin şer’i hükmünü delilden hareketle tespit edebilmek için bütün gücü harcamak
b. Ictihad edebilmek için fıkıh usulü ilmini bilmek gerekmez
c. Hakkında Icma bulunan hükümler, içtihada kapalı olduğu için icma bulunan hükümler bilmek de şarttır
d. Mutlak ictihad her konuda ictihad yapabilecek birikim ve donanıma sahip olmaktır

3. Ictihadla ilgili aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır
a. Ictihadin alanı şer’i ameli hükümlerdir
b. Hakkında icma bulunan hükümler, içtihada kapalı olduğu için icma bulunan hükümleri bilmek şarttır
c. Her meselede olmayıp belli meselelerde ictihad yapabilme kudretine sahip olan alime ise mutlak müctehid denir
d. Ictihad yapabilmek için Kur´an ve Sünneti bilmek yani, ahkam ayetleriyle hadisleri ve bunlarla ilgili temel bilgilere sahip olmak şarttır

4. Aşağıdaki önermelerden/cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Kur´an ve sünnete açık hükmü bulunmayan bir meselenin seri hükmünü delilden hareketle tespit edebilmek için bütün gücü harcamaya taklid denir.
b. Tahric, mezhep ilkeleri doğrultusundan istidlalde bulunmak, meselelere çözüm aramaktır
c. Ittiba, kelime olarak ´birisinin pesinden gitmek´, ´izinden yürümek´ demektir. Fıkıh usulü terimi olarak delilini bilerek bir görüşe tabi olmak demektir
d. Ictihad ehliyetini haiz olmayanlar ilmine güvendikleri, gönüllerinin yattığı bir müçtehide tabi olurlar. Delilini bilmeden bir alimin görüsünü uymaya taklit denir.

5. Aşağıdaki önermelerden/cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Telfik, bir meselede ili ve daha fazla alimin veya mezhebin görüsünü birleştirmektir
b. Tahric, mezhep ilkeleri doğrultusundan istidlalde bulunmak, meselelere çözüm aramaktır
c. Fetva, bir meselenin dünyevi hükmünü yazılı veya sözlü olarak açıklayan cevap anlamına gelir
d. Müfti, Müslümanın, mükellef, dini hassasiyete sahip, zeki, duyguların etkisinden uzak, objektif kriterlere göre hareket edebilen, ilkeli, vardığı sonucu karşı tarafın kimliğine bakmaksızın açıklayabilen, bir kişiliğe sahip olmalıdır

6. Aşağıdaki önermelerden/cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Müftinin fetvası değişmiş ve önceki fetvasına aykırı yeni bir fetva vermişse müsteftinin önceki ameli geçerlidir ve batıl olmaz. Ancak müstefetti, müftinin rücu ettiği fetvaya göre davranmaz
b. İçtihada dayali hüküm ve fetvalardan değişiklik olabilir. Belli bir maslahata göre verilmiş hükümler, maslahatin değişmeyesiyle; belli örf veya illete göre verilmiş olan fetvalar o örf ve ilettin değişmeyle değişir
c. Belli maksatları gerçekleştirmek için öngörülmüş vasıta türünden hükümler, daha uygun vasıtaların ortaya çıkmasıyla değişebilir.
d. Başkasının bilgisini denemek, eksiğin ortaya çıkarmak, tartıştıkları kişiyi mağlup etmek, elde edilen bilgiyi hâksiz yere kullanmak amacıyla soru sorup fetva istemek

7. Uyuşmazlıkların İslamin öngördüğü şekilde çözülmesi ile ilgili olarak aşağıdaki önermelerden hangisi yanlıştır?
a. Sulh, tarafların karsilikli anlaşma ile uyuşmazlığı sona erdirmek icin yaptıkları akittir
b. Tahkim, mahkemeye başvurmadan taraflar kendi aralarında yapabilecekleri gibi mahkemeye intikal eden ve görülmekte olan dava sırasında da yapılabilir
c. Kuranı Kerim aile içi ihtilaflarin çözümü örneği üzerinden, uyuşmazlıkların cözümpnden sulhu tavsiye etmekte; bunun hayırlı bir yol olduğunu belirtmektir
d. Sulh, uyuşmazlıkların çözümünde kolaylık ve çabukluk sağlamsı, tarflar arasinda kin ve nefreti önlemesi açısından, Islam hukukunu önem verdiği bir uygulamadır

8. Fetva-kaza, ilişkisi ilgili aşağıdaki cümlelerden/önermelerden hangisi yanlıştır?
a. Fetva ve kaza, şer’i hükmü açıklama noktasında birleşirler
b. İlmi yeterliği sahip her alim fetva veremez
c. Yargıçlar, hükpm verirken fetvalardan faydalanabilirler, müftülerle istişare edebilirler
d. Fetva ile Kaza/ müfti ile kadı arasindaki temel farklardan biri de kendilerine getirilen meseleye bakip bakmama konusundaki zorunluklar. Müftini hukuki acidan böyle bir zorunluğu yoktur. Ancak yargıcın davayi sonuclandirma mecburiyeti vardır. Müftinin kendisine gelen meseleyi çözmesi, daha ziyade dini-ahlaki bir zorunluktur

9. İslam hukukunun kaynakları ile ilgili asgidaki cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Kıyas: Kitap ve Sünnet hükmü bulunmayan bir meseleye aralarındaki ortak illet sebebiyle bu kaynaklardan birisinde bulunan hükmü vermek demektir. Kıyasla yeni bir hüküm tesis edilmiş; degildir. Mevcut bir hülkümle boslukta bulunan meselenin bağlantısı kurularak bosluk kapatilmis, mevcut hüküm açığa gikarilmistir
b. Istihsân, karşılayana bir meselede, yerlesik genel kural veya açık kiyasa göre hüküm verildiğinde genel hukuk politikasi açısından dogacak bir olumsuzlugun giderilmesi için o özel delili burakap üst ilkelere göre hüküm vermektir. Istihsan, bir bakima bir meselenin hükmünü, adalet ve hakkaniyet ilkeleri dogrultusunda genel kuraldan istisna etmek anlamina gelir.
c. Hükümlerin konulu amacı, kulların maslahatim sağlamaktır. Istishab (bir şeyin olduğu hal üzere bırakılması); maslahata göre hüküm vermek demektir.

10. Maslahat, sübjektif yorumlara yol açabilecek bir özelliğe sahiptir. Bu sebeple İslam hukukçulam, maslahat-1 mürsele ile hüküm verebilmek için belli ölçütler geliştirmişlerdir. Buna göre; maslahat ile ilgili aşağıdaki cümlelerden hangisiyanlistir?
a. Maslahat, kat*i / kesin olmalı, varlgindan emin olunmaldr. Maslahat mahiyeti itibariyle makul olmalıdır. Yani sağduyulu insanlarca kabul görecek bir niteliğe sahip olmalidir.
b. Maslahat külli olmahdu. Kişiye özel maslahata itibar edilemez. Toplumda, bir yaran gerçekleştirecek veya bir mefsedeti kaldıracak özellikte olmalidir.
c. Maslahat zaruri olmalıdır. Can güvenliğini, mal emniyetini, nesil emniyetini, dini korumayi, akli ve aklin ürettigi degerleri koruyacak nitelikte olmalidir.
d. Maslahat ger´i bir hükümle çatışmalıdır.

11. İslam hukukunun kaynaklan ile ilgili aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Kitap / Kur'ân-1 Kerim: Allah tarafından Hz. Peygamber'e 23 yılda gönderilen, Arapça, mushaflarda yazıl, tevatür yoluyla nesilden nesille aktarlan, evrensel ve süreklilik özelliği tagiyan, insanlarin benzerini getirmekten aciz kaldığı (mu' cize) son ilahi kelamdır.
b. Örf: günlük hayatta insanlın çogunlugu tarafindan benimsenip ahskanhik haline getirildigi eylemler veya duyulduğunda hatira, baska bir anlam gelmeyecek şekilde sözlü anlatim biçimleridir.
c. Ser'u men kablena / bizden öncekilerin şeriatları: 'beraber bulunmak' ve "beraberliğin devamın istemek' anlamana gelir. Bir İslam hukuk terimi olarak: Geçmişte sabit bir durumun değiştiğine dair bir bilgi bulunmadıkça devam ettiğine hükmetmek demektir. Aralarında nikâh bagt bulunanların boçandiklanna dair bir bilgi bulunmadıkça evli olduklarına hükmetmek buna örnektir.

12. İslam hukukunun kaynakları ile ilgili aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Kitap / Kur'ân-1 Kerim: Allah tarafindan Hz. Peygamber'e 23 yilda gönderilen, Arapça, mushaflarda yazil, tevatür yoluyla nesilden nesile aktarilan, evrensel ve süreklilik özelligi tasiyan, insanlarn benzerini getirmekten aciz kaldigt (mu' cize) son ilahi kelamdr.
b. Hanefiler, âhad haberlerin kabulünde ravinin rivayetine aykin davranmamasini veya fetva vermemesini; hadisin suk tekrara eden bir konuda olmamasuni; ravi fakih degilse rivayetinin kiyas ve fikhun temel ilkelerine aykin olmamasun gart kosarlar.
c. Malikiler, haberi vahidle amel edilemeyeceği görüsündedirler
d. Kur'ân-1 Kerim, iman, ibadet, ahlak, muamelat ve uhrevi konular igeren çok yönlü bir kitaptir. Bir takum açuk fikhi-hukuki hükümler içermekle birlikte Kur'an'a sadece bir hukuk metni olarak bakilmamalidir. Onun hükümlere delaleti farkhi sekillerde olabilir.

13. İslam hukukunun kaynakları ile ilgili aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?
a. Ictihad: Hz. Peygamber' in vefatından sonra herhangi bir asırda yaşamış müctehidlerin şer’i bir hükümde ittifak etmeleridir.
b. Kitap / Kur'ân-1 Kerim: Allah tarafindan Hz. Peygamber'e 23 yilda gönderilen, Arapça, mushaflarda yazili, tevatür yoluyla nesilden nesile aktarilan, evrensel ve süreklilik özelligi tasiyan, insanlann benzerini getirmekten aciz kaldigi (mu 'cize) son ilahi kelamdır.
c. Kayas: Kitap ve Sünnette hükmü bulunmayan bir meseleye aralarindaki ortak illet sebebiyle bu kaynaklardan birisinde bulunan hükmü vermektir.
d. Istihsân, kargulagulan bir meselede, yerlesik genel kural veya açik kiyasa göre hüküm verildiginde genel hukuk politikasn agisundan dogacak bir olumsuzluğun giderilmesi igin o özel delili burakip üst ilkelere göre hüküm vermektir. Istihsân, bir bakima bir meselenin hükmünü, adalet ve hakkaniyet ilkeleri dogrultusunda genel kuraldan istisna etmek anlamina gelir.

14. Fıkıhla ile ilgili aşağıdaki cümlelerden / yargılardan hangisi yanlıştır?
a. Fıkıh kelimesi sözlükte "bir seyi bilmek, iyi ve tam anlamak, derinlemesine kavramak" anlamlarina gelir.
b. Fıkıh, Islâm toplumunda dinì bilginin geligip alt ilim dallarmin olugmastyla birlikte II. (VIII.) asırlardan itibaren dinin ameli hükümlerini bilmeyi ve bu konulan inceleyen ilim dalını ifade eden kavram olarak özel bir kullanım kazanmıştır.
c. Fıkhın bilinen ilk tanımı İmam Şafii’ye aittir. O fıkhı: “معرفة النفس ما لها وما عليها„ kişinin lehine ve aleyhine olan şeyleri bilmesi" seklinde tanımlamıştır.
d. Son iki asurda Fikha islam hukuku denmeye baslanmistir. Islam hukuku, fikhin bütün konularint igermez. Fikhin baslangnç konular temizlik, namaz, orug gibi temel ibadetlerdir. Hâlbuki hukukta ibadetlere yer verilmez. Bu itibarla Islam hukuku fikhin salt hukuka indirgenmis konularindan ibarettir.

15. İslam Hukuku veya fıkıhla ilgili aşağıdaki cümlelerden / yargılardan hangisi yanlıştır?
a. İslam hukukun Roma hukukundan iktibas edildiğini / alindiğini savunanlar iddia ettikleri gibi Hz. Peygamber, Suriye'ye sekiz yaşında bir gocukken yaptığı bir seyahat ve bir de yirmi dört yasında on beş günlük bir gezisi sırasında Roma hukukunu öğrenmiştir. Roma hukuku ile İslam hukuku arasındaki sistem, kurum ve norm farklılığın aralarında etkileşimi açikça ortaya koymaktadır.
b. Islam hukuku ya da fikth vahiy kaynakhidir, kaynag itibariyle ilahidir. Kur'ân'a ve Sünnet temel kaynaklardr ve bunlara nass denir. Naslara uymak gerekir.
c. Islam hukukunda din-ahlak-hukuk bütünlügü vardur. Mekke'de daha ziyade inang, badet ve ahlák konulan üzerinde durulmustur. Medine' de ise sosyal hayati düzenlemeye yönelik olarak, bir taraftan ibadetler, cihad, aile ve mirasla, diğer taraftan anayasa, ceza, muhakeme usulül, muâmelât ve devletlerarasi iliskilere dair hükümler konulmustur. Önce inang, ahlak olusturulmus, hukukuk / fıkıh bu inanç ve ahlak üzerine oturtulmustur.

1. Aşağıdakilerden hangisi estetik operasyonlarla konusunda hatalidir?
a. İşlevsel ya da psikolojik bir anormalliği gidermek amacıyla yapılan estetik operasyonlar caiz değildir
b. Gereksiz yapılan operasyonlar yaratılışı değiştirmektir
c. Cinsiyeti belirleyen farklılıkları bozmamalı karşı cinse benzeme amacı bulunmamalıdır
d. Operasyon muhatabından izin alinmiş olmalıdır
e. Hekim yapacağı operasyondan beklenen sonuca alacağına güçlü bir kanaate sahip olmalıdır

2. Adetli kadınların ibadeti hakkındaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a. Adetli kadın namaz kılamaz oruç tutabilir
b. Adetli kadın oruç tutamaz ama namaz kılabilir
c. Adetli kadın ile cinsel ilişki caizdir
d. Adetli kadın namaz kılamaz, oruç tutamaz sonrasında namazı kaza etmez, orucu kaza eder
e. Adetli kadın namaz kılamaz, oruç tutamaz sonrasında namazı kaza eder, orucu kaza etmez

3. Gayr-i Müslimlerle Müslüman evliliği konusunda aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a. Müslüman erkekle ehli kitabin iffetle kadınların ile evlenebilir kadınlar onların erkekleri ile evlenemez
b. Müslüman kadınlar ehli kitabin iffetli erkekleri ile evlenebilir erkekler onların kadınları ile evlenemez
c. Dinler arasında kadın için de erkek için de evlilik caiz değildir
d. Müslüman erkekler ateist bir kadın ile evlenebilir
e. İffet olduktan sonra evlenmede din farkının önemi yoktur

4. Kur’an hükümlerinin tarihselliği ile ilgili hangisi doğrudur?
a. Kuran’ın cağa hitap edebilmesi için tarihsel yaklaşım zorunludur
b. Hz. Ömer maslahat gereği bazı hükümleri değiştirmiştir. O zaman maslahatin gerektirdiği durumlarda her türlü hüküm değişebilir
c. Tarihselci yaklaşım Kuran’ın evrenselliğin doğal sonucudur
d. Tarihselci yaklaşım Kuran’ın sürekliliğin doğal sonucudur
e. Tarihselcilik modernitenin hükümlerin üzerinde hakem kılınarak Kuran’ın dolaylı yönden tahriftir

5. Modern yöntemlere iddet tespiti konusunda hangisi hatalıdır?
a. İddet hükümleri kadın etrafında oluşabilecek kötü zan ve niyetlere karşı koruduğundan belirlenen süreleri uymak gerekir
b. İddet neslin karışmasını önlemek için meşru kilinmiştir. Teknik yöntemlerle hamilelik anlaşılıyorsa süreye uymak gerekmez
c. İddet ric´i talakta kocaya, bain talakta iki tarafa birden yeniden düşünme imkânı verdiğinden sürenin tamamlanmasına ihtiyaç vardır
d. Evlilik kurumuna saygı ve bu konudaki disipline uyma
e. Ölüm iddetinde hocanın hatırasına saygı