Pas in 1543 kon hij zijn macht laten
gelden over alle Nederlandse gewesten
in 1548 maakte hij de 17 gewesten los
van het Duitse Rijk
2.) Het bestuur van de Nederlanden
Nederlanden waren wel verenigd, maar
toch evengoed 17 losstaande gebieden
Per gewest had Karel afspraken
over belastingen en wetten
hiervoor gaf Karel een gebied
speciale privileges (voorrechten)
Karel V is landsheer
Vaak was hij niet in NL
Liet zich vervangen door landvoogd(es) (ALLEEN IN NL!)
Dat werd zijn halfzus Margaretha van Parma
In elk gewest kreeg een stadhouder de
leiding
Voerde overleg met de Gewestelijke Staten
3.) Modernisering van het bestuur
modernisering
NL centraal te besturen
vanuit Brussel
= centralisatie
regels niet meer per gebied
geen privileges meer
in Mechelen kwam een gerechtshof
dat ging optreden als
hooggerechtshof voor heel NL
volgens oude privileges mocht dat niet
gewestelijke rechtbanken en
de Gewestelijke staten
kwamen in verzet
streven naar zelfbestuur en het behoud van
oude privileges wordt particularisme genoemd
Karel liet hoog opgeleide gewone burgers de rechtspraak doen i.p.v. adel
adel raakte hun macht kwijt
Soms riep Karel alle
vertegenwoordigers bij elkaar
=Staten-Generaal
4.) Optreden tegen de ketters
kritiek op katholieke kerk
kritiek onder woord gebracht door
Duitse monnik Maarten Luther
mensen die kritiek
hadden waren ketters
Stadsbestuurders lieten ze met rust
Karel V niet
iedereen moest katholiek zijn
Er kwamen plakkaten
(wetten) tegen de ketters
zoals het Bloedplakkaat (1550)
BRON 8
5.) Filips II
1555 Stopte Karel V
zijn broer Ferdinant
kreeg het DE rijk
ZIjn zoon Filips II
werd koning van
Spanje en heer NL
verbleef vanaf
1559 in Madrid
Filips II stelde steeds
vaker niet-NL en niet
adel bestuurders aan
6.) het Smeekschrift der Edelen
adel ging protesteren, ze waren het niet eens met de
politiek en de plakkaten. Ze wilden hun privileges terug.
Ze schreven het Smeekschrift der Edelen (1566).
Margaretha van Parma nam het in ontvangst en gaf het
daarna aan Filips II.