Ttuntun-a edo danburria:
Txirularekin batera jotzen
da. Erresonantzia kutxa
eta 6 hariz osatuta da eta
makilatxo batez kolpatuz
jotzen da.
Txalaparta: Makila labur batzuez
jotzen diren bi oholez osatuta
dago. Horizontalki jarriak dauden
bi ohol jotzen bakoitzak dituen bi
makilekin, goitik behera eta
makilak bertikalki
Tobera
-Altzairuzko palanka: metro t'
erdi bi meroko luzera du.-Bi
jotzaileek 30 zentrimetotako bi
burni ziri dituzte."Biak" erritmoa
markatzen du eta "pikatzaileak"
"biak" egiten duena errepikatzen
du.-Bertsolaria tarekatuz abesten
du.
Bibratzen duen elementua soinutresnaren
gorputza bera denean, perkuziozko musika tresna
esaten saio.
Menbranadunak edo larruzkoak
Danbolina
Txitua laguntzeko erabili.
Atabalarekin alde nabaria,
altuagoa eta estuagoa, halere,
adabakiak eta tentore-sistema
bera.
Atabala
Bi makilatxoz jo. Egurrezko gorputza eta
goiko eta beheko partean larruzko edo
plastikozko"larruak" eraman.
Panderoa
Eskuz eta atzamarrekin jo.Trikitia
pandero hutsarkin kantatu eta
dantzatu
Tronpa edo musugitarra
Erdian bibratzen duen altzairuzko mihizka bat du. Hortzen
artean jartzen da eta metalezko mihia masailak mugitzean
armoniko desberdinak lortzen dira. Ahoa erresonantzia
kutxa modukoa da.
Aerofonoak
Txistua
Hiru zuloko moko-flauta da.
Antzinako txistuak
hezurrezkoak edota erabat
zurezkoak izaten omen ziren
Zuberoako txirula
Hiru zuloko flauta zuzenen"
taldekoa da. Txitula, ttuntunaz
lagundurik jotzen da.
Dultzaina
Mihi bikoitzeko pita. Tudela tutuan
sartzen da, mihiak eta tutualotu eta
hauen soinu-bibrazioak tutura
bideratuz
Nafar gaita
Pita,tutua eta notak emateko eta
aldaketarako zuloak dultzaina
bezala. Katea-txapa, tutua eta pita
lotzen dituen dituen mutur batean.
Txanbela
Zuberoako dultzaina txikia. Mihizka
bikoitzekoa eta egurrezkoa. Zazpi zulo.
Sunpriñua
Mihizka bikoitzeko musika tresna simpleena.
Jotzen den doinuari "durunbele" deitu.
Alboka
Klarinetearen kidea. Kainaberazko bi hoiz ea
buruetan itsatsitako bi behei adar zatiz osatu.
Hadar handia pabiloia eta txikia putz giteko.
Trikitixa
XIX. mendearen bukaeran indarra
hartu.,Euskal Herrian herri soinu
berriena. Txirula eta atabalarekin
taldea osatu.
Oinarrizko bi elemetu dituzte:
aire zutabe bat gordetzen
duen hodi eta ontzi bat eta
aire hori bibrarazteko
beharrezkoadugun eragilea