Luchtweginfecties

Infecties van de bovenste luchtwegen worden meestal veroorzaakt door [blank_start]virsussen[blank_end].

Epidemiologisch doen infecties van de bovenste luchtwegen zich vaak in clusters voor. Dit past bij de [blank_start]virale[blank_end] oorsprong van deze infecties. Met uitzondering van [blank_start]keelinfecties[blank_end] door groep-[blank_start]A[blank_end]-streptococcen vertonen bacteriele infecties van de bovenste luchtwegen geen vergelijkbaar epidemiologisch patroon.

Klassieke verkoudheid (common cold) wordt meestal veroorzaakt door een [blank_start]rinovirus[blank_end]. Als [blank_start]conjunctivitis[blank_end] meer op de voorgrond staat dan rinitis, zijn de meest waarschijnlijke verwekkers adenovirussen of de bacterie Mycoplasma pneumoniae. Een rinitus gaat vaak gepaard met een [blank_start]sinusitis[blank_end]. Behandeling is sympotomatisch: decongestie van het neusslijmvlies met [blank_start]xylometazoline[blank_end] en pijnstilling met paracetamol. Een langere duur (> 7 dagen) en een bifasich verloop van de klachten zijn suggesties voor een [blank_start]bacteriële[blank_end] infectie.

Jongen (7 jaar) op poli met 39 C koorts en keelpijn. Bilateraal pijnlijk gezwollen halslymfeklieren, rode orofarynx en gezwollen tonsillen met punten etterig beslag. Geen rinitis, huiduitslag, lymfadenopathie elders of hepatosplenomegalie. Diagnose: [blank_start]faryngitis[blank_end].

Een (adeno)tonsillitis is hetzelfde als een faryngitis.

De belangrijkste verwekker (10-15%) van faryngitis is de groep-A-streptokok ([blank_start]S. pyrogenes[blank_end]). Binding van [blank_start]bètalactam[blank_end]antibiotica aan penicilin binding proteins in het membraan van streptokokken verstoort de synthese van peptidoglycaan, een blangrijke structuur van de [blank_start]celwand[blank_end]. De virulentie van groep-A-streptokokken hangt af van: - binding aan epitheelcellen (via lipoteichoïnezuur) - secretie van [blank_start]exotoxinen[blank_end] (weefselschade) - belemmering [blank_start]fagocytose[blank_end] (door M-proteïnen en kapsel van hyaluronzuur)

Bewijs voor [blank_start]angina[blank_end] (= actute keelpijn) door groep-A-streptokokken is een positieve [blank_start]keelkweek[blank_end]. Vaak bepaalt klinisch beeld differentiatie tussen groep-A-streptokokken en andere infecties: de kans op streptokokkeninfectie is het grootst als de symptomen beperkt zijn tot de [blank_start]keel[blank_end] en cervicale lymfeklieren.

Wat zijn de niet-purulente complicaties van een strepotokokkeninfectie in de keel?

Vrouw (30 jaar) krijgt plots koorts tot 40 C, spierpijn en hoofdpijn. Ze voelt zich vermoeid en blijft in bed. Ook verstopte neus, keelpijn en hoest. De koorts duurt 3-4 dagen en patiënte knapt in de loop van een week weer op. Diagnose: [blank_start]influenza[blank_end]

Dit oppervlakte-eiwit van influenza A bindt aan receptoren van het respiratoire epitheel.

Wilde watervogels vormen het natuurlijk reservoir voor influenza-A-virussen.

Antigene [blank_start]drift[blank_end] is de reden waarom het seizoensgriepvaccin regelmatig aangepast dient te worden. Antigene [blank_start]shift[blank_end] is een ingrijpender verandering die alleen bij influenza-A-virussen voorkomt waarbij voor de mens nieuwe virusvarianten ontstaan. Een belangrijk mengvat voor influenzavirussen zijn [blank_start]varkens[blank_end].

Jongen (14 maanden) is hangerig en huilt veel. Lichte T verhoging en grijpt vaak naar linkeroor. Lichte diarree. 's Nachts nemen symptomen toe. Twee dagen later ontstaat een loopoor en nemen symptomen af. Diagnose: [blank_start]otitis media[blank_end]

Jongen (2 jaar) om 23.30 op EHBO. Ouders hoorden blafhoest en peuter ontwikkelde tridoreuze ademhaling. Ademfrequentie van 20/min en milde suprasternale trekkingen. Diagnose: [blank_start]laryngitis subglottica[blank_end] (ook wel [blank_start]pseudokroep[blank_end] genoemd)

De belangrijkste bacteriële verwekker van luchtweginfecties is [blank_start]S. pneumoniae[blank_end].

Twee hoofdgroepen van ziekten door infectie met S. pneumoniae zijn: 1. [blank_start]invasieve[blank_end] ziekten -> met [blank_start]bacteriëmie[blank_end] (=aanwezigheid van bacteriën in de bloedbaan). Bijvoorbeeld: meningitis, ernstige sepsis en pneumonie. 2. niet-[blank_start]invasieve[blank_end] ziekten -> spelen zich aan de slijmvliezen af: bovenste luchtwegingecties, [blank_start]exacerbaties[blank_end] (opvlammingen) van bronchitis en pneumonie zonder bacteriëmie.

Kenmerken van SIRS (gegenaraliseerde ontstekingsreactie):

Sepsis = [blank_start]SIRS[blank_end] ten gevolge van een [blank_start]infectie[blank_end]

Streptococcus [blank_start]pneumoniae[blank_end] -> pneumonie, bronchitis, sinusitis, otitis media, meningitis Streptococcus [blank_start]pygenes[blank_end] (groep A) -> faryngitis, roodvonk, erysipelas, pyodermie, acuut reuma, glomerulonefritis, toxische shocksyndroom. Streptococcus [blank_start]agalactiae[blank_end] (groep B) -> neonatale infecties, sepsis post partum, urineweginfecties Streptococcus [blank_start]milleri[blank_end] -> bacteriëmie, abcessen Streptococcus [blank_start]viridans[blank_end]-groep -> bacteriëmie, endocarditis

Pneumokokken zijn:

Welke antigene structuur van de pneumokok is tevens zijn belangrijkste virulentiefactor? Antwoord: [blank_start]kapsel[blank_end].

Virulentiefactoren van de pneumokok: - [blank_start]pneumolysine[blank_end] (een hemolysine zie zorgt voor karakteristieke alfa-hemolyse en hemolytische anemie) - [blank_start]neuraminidase[blank_end] (een enzym dat suikerstructuren afbreekt) - oppervlakteproteïne A en een IgA-[blank_start]protease[blank_end] (breekt IgA op mucosa af).

20-30% van patiënten met een pneumonie door pneumokokken-infectie maakt een bacteriëmie door met complicaties als abcesvorming in hersenen, peritonitis, meningitis of pleura-empyeem.

X-thorax Airway: vrij Breating: infiltraat [blank_start]rechter[blank_end] bovenkwab Circulation: hart niet vergroot Diafragma: niet te hoog/laag External: botten ok Foreign bodies: geen

Wat is de AMBU-65 score van een vrouw (64 jaar) met tachypnoe (>30/min), goede mentale conditie, bloeddruk RR 110/76, ureum 8 mmol/L?

Bij de mens ligt de normale pH-waarde van het bloed tussen de [blank_start]7,35[blank_end] en [blank_start]7,45[blank_end].

Naast S. pneumoniae veroorzaken ook infecties met M. pneumoniae, L. pneumophila en C. pneumoniae longontstekingen. Een pneumonie door pneumokokken wordt behandeld met een [blank_start]penicelline[blank_end]. Dit werkt niet bij Mycoplasma, want die bacterie heeft geen [blank_start]celwand[blank_end].

Welke symptomen zijn kenmerkend voor een influenza infectie tov andere virussen?

Influenzavirussen binden aan [blank_start]siaalzuur[blank_end]receptoren op respiratoire epitheelcellen. [blank_start]Kinderen[blank_end] spelen een belangrijke rol bij de verspreiding van influenzavirussen, omdat zij vaak een primaire infectie doormaken en nog geen specifieke immuniteit hebben ontwikkeld. Aviaire H5N1 virussen geven vaak een virale pneumonie omdat ze binden aan de 'aviaire' [blank_start]a2,3[blank_end]-galactsoe receptor in de longen (en niet in de bovenste luchtwegen aan [blank_start]a2,6[blank_end]).

Welke van deze antivirale middelen tegen influenza remmen neuraminidase?

Als een peuter/kleuter 9x per jaar een bovenste luchtweginfectie heeft (common cold) is dat afwijkend.

De meest voorkomende luchtweginfectie bij kinderen ná de common cold is acute [blank_start]otitis media[blank_end]

Normaal trommelvlies is grijs. Bij otitis media:

Hier zie je uitvloed bij otitis media. Andere symptomen zijn: ... , oorpijn en doofheid.

Een gevaarlijke complicatie van otitis media is:

Kind + inspiratoire stridor + blafhoest = [blank_start]laryngitis subglottica[blank_end]

Epiglottitis komt nauwelijks meer voor door de [blank_start]Hib[blank_end]-vaccinatie

Jongen (5mnd) is sinds vier dagen verkouden met hoesten, dyspneu, tachypneu, weinig drinken, braken, T (38,2), neusvleugelen, intrekkingen, crepitaties en een verlengd piepend expirium. Op thoraxfoto: overexpansie (laagstaand/afplatting diafragma). Diagnose: [blank_start]bronchiolitis[blank_end]

Palivizumab is humaan monoklonaal [blank_start]antilichaam[blank_end] gericht tegen fusie-eiwit van het [blank_start]respiratoir syncytieel[blank_end] virus ([blank_start]RSV[blank_end]). Het kan voor sommige risicogroepen worden ingezet aan het begin van het RSV-seizoen ter profylaxe van [blank_start]bronchiolitis[blank_end].

Meisje (9mnd), enkele weken geleden verkouden, nu plotselinge hoestbuien, met slijm en rood-blauw gezicht, braken. 'Ze blijft erin'. Lange gierende inspiratie. Diagnose: [blank_start]kinkhoest[blank_end] Verwekker: [blank_start]bordetella pertussis[blank_end]

Pathogenese pertussis: 1. [blank_start]kolonisatie[blank_end] van de trilhaardragende epitheelcellen in de luchtweg, middels fimbriae en [blank_start]FHA[blank_end]. 2. [blank_start]vermenigvuldiging[blank_end] van de bacterie bordetella pertussis en productie van toxines (zoals [blank_start]Ptx[blank_end] en [blank_start]TCT[blank_end]) die het slijmvlies beschadigen, leidend tot slijmstase en karakteristieke hoestbuien.

Stadium 2 van kinkhoest:

Het catarrale (prodromale) stadium van kinkhoest (de verkoudheid) duurt:

Koorts is een belangrijk symptoom bij pertussis (kinkhoest).

Sterfte ten gevolge van kinkhoest komt weinig voor en dan voornamelijk bij kinderen jonger dan [blank_start]6[blank_end] maanden. Zuigelingen worden niet of nauwelijks beschermd door [blank_start]maternale antistoffen[blank_end].

Wat veroorzaakt de opvallende leukocytose met absolute lymfocytose bij het bloedbeeld van pertussis (kinkhoest)?

B. pertussis is gevoelig voor [blank_start]macroliden[blank_end] (= groep van antibiotica)