GREZIA

GREZIA

GREZIAREN HISTORIA
1. GREZIARREN MUNDUA
  1. GREZIAKO ZIBILIZAZIOA
    1. Mediterranear itsasoko ekialdeko muturrean sortu zen;
      1. Belkanetako penintsularen hegoaldean
      2. Egeo Itsasoko eta Itsaso Jonikoko uharteetan
      3. Mendebaldeko mediterraneoan
      4. Helade
      5. Asia Txikiko kostaldean (Gaur eguneko Turkia)
  2. INGURUNE FISIKOA
    1. Haran eta uharte bakoitza Estatu independentea zen.
  3. GREZIAKO LURRAK
    1. Mantenugai iturri nagusiak Mediterranar itsasoa zen.
  4. AINTZINAKO GREZIAREN HISTORIA
    1. Antzinako Grezia hiru aldi handitan banatzen dira
      1. Garai Klasikoa: K.a. V. mendetik K.a. IV menderaino
      2. Garai Helenistikoa: K.a. IV. mendetik, K.a I. mendera
      3. Garai Arkaikoa: K.a. IX. mendetik, K.a. VI. medera
2. GARAI ARKAIKOAK
  1. GREZIAREN HEDAPENA
    1. Bi hedapen-bolada izaten ziren
      1. Lehenengoa, mendebalderantz K.a. 750. urtetik K.a. 650. urtera bitartean
      2. Bigarrena, ekialderantz K.a. 650. urteaz geroztik
3. GARAI KLASIKOA
  1. GERRA MEDIKOAK
    1. Horrela hasi ziren gerra medikoak
      1. Lehen gerra medikoa K.a. 490ean amaitu zen, Greziako soldaduek, hoplitek, Maratongo gudua irabaztean.
      2. K.a. 480an, Xerxe I.a Persiako erregeak Bigarren gerra medikoa piztu zuen
  2. ATENASEN GOREN UNEA
    1. Atenas polis aberatsena eta boteretsuena bihurtu zan
      1. K.a. Deloseko Liga
    2. K.a. V. mendean Atenasek bere historiako aldi bikainena bizi zuen
      1. Periklesen agintaldian
  3. ATENASEN ETA ESPARTAREN ARTEKO LISKARRA
    1. K.a. V. mendean, Atenasn politika, ekonomia eta kultura nagusitasunak beste polis garrantzitzu batzuen interesak arriskuan jarri zuten.
      1. Peloponesoko Gerrak eragin zuten. Gerra K.a. 431n hasi zen
4. GARAI HELENISTIKOA
  1. ALEXANDRO HANDIA
    1. Mazedonia Greziako iparraldeko oso erresuma handia zen. Greziako kulturak eragin handia zuzuen Mazedonian.
5. GREZIARRAK IBERIAR PENINTSULAN
GREZIAREN BIZIMODUA
1. GIZARTE DESOREKATUA
  1. Herritarrak
    1. Politikan parte hartzen zuten eskubide guztiak zituzten eta zergak ordaintzen zituzten
  2. Ez-herritarrak
    1. Pertsona askeak ziren, zergak ordaintzen zituzten, eta armadan parte hartzen zituzten. Merkatariak eta eskulangileak ziren
      1. Atzerritarrak
    2. Ez ziren pertsona askeak. Familia baten jabetzekoak ziren eta haientzat egiten zuten lan
      1. Esklaboak
    3. Aske ala esklabo esan, ez zuten inolako eskubiderik.
      1. Emakumeak
2. EKONOMIA-JARDUERAK
  1. Eskulangintza
    1. Greziarrek oso kalitate handiko zeramikak egiten zituzten
      1. Larru-ontzailea
      2. Ehungintza
  2. Merkataritza
    1. Ekonomia-jarduera garrantzitzuen zen
      1. Merkataritza oso txikia zegoen eta oso aktiboa
3. GREZIAKO ERLIJIOA
  1. Jainko-Jainkosa eta heroiak. Mitoak
    1. Greziarrak politegistak ziren
      1. ZEUS
      2. Heroiak
        Akiles
        Ulises
        Herakles/Herkules
      3. ARES
      4. HADES
      5. DEMETER
      6. HESTIA
      7. POSEIDON
      8. HERA
      9. HEFESTO
      10. ATENA
      11. APOLO
      12. HERMES
      13. ARTEMISTA
      14. AFRODITA
      15. DIONISO
  2. Erlijio-gurtza
    1. Orotan, apaizak eta magistratuak ziren gurtzaren buru
      1. Hiria
    2. Erritu komunak egiten zituzten
      1. Jainkotegia
    3. Familia orok zuen aldaretxo bat, etxeko jainkosaren eta hildakoen omenez
      1. Etxea
4. HIRIAK
  1. Agora eta Akropoliaren inguruan
    1. Plaza publiko bat zen, bertan azoka egiten zuten, bestaldeko hiritarrak paseatzeko edo berriketan jarduteko elkartzen ziren.
      1. Agora
    2. Esparru harresitua zen, hirien gune altuenean kokatua, gerra-egoeretan erraz babesteko esparrua
      1. Akropolia
5. ARTEA
  1. Tenplua
    1. Atondoa zen
      1. Pronaosa
    2. Areto nagusia zen
      1. Naosa edo cella
    3. Fededunek areto horretan uzten zituzten eskaintzak
      1. Opistodomosa
  2. Greziar ordenak
    1. Enborra ertz biziz ildaskatuta dago, kapitela karratua da
      1. Doriar Zutabea
    2. Enborra ertz leunez ildaskatuta dago, eta kapitela akanto-hostoz dekoratuta
      1. Korintoar Zutabea
    3. Enborra ertz leunez ildaskatuta du, eta kapitela bi bolutaz dekoratuta dago
      1. Joniar Zutabea
6. ARTEA
  1. Eskultura
    1. Greziar estatua eta erliebe gehienek erlijio-eginkizuna zuten

Media attachments

314629c9-96d0-4d8f-b5ae-37c0b789614b.gif (image/gif)

Next up

Description

Resource summary

Media attachments

Similar

	Created by Aritz Atela over 9 years ago