Tüm maddeler atom ya da moleküllerden oluşur ve bu taneciklerin durumuna göre madde katı, sıvı ve gaz halde bulunabilir. Bu hallere ise maddenin Fiziksel halleri denir.
Slide 2
MADDENİN KATI HALİ
Katı hali, maddenin en düzenli halidir.
• Katıları oluşturan tanecikler arasındaki boşluklar yok denecek kadar azdır.
• Katı tanecikleri arasındaki çekim kuvveti çok fazladır.
• Katıların belirli bir şekli ve belirli bir hacmi vardır.
• Katılar sıkıştırılamaz
Tanecikleri yer değiştiremez.Sadece bulundukları yerde sürekli titreşim halinde bulunurlar.Öteleme hareketi yapamazlar.
Sıcaklık ile genleşebilir .Sıcaklık etkisi ile tanecikler birbirinden uzaklaşır ve hacim artar.Ama sıkıştırılamazlar çünkü tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır.
Maddenin en düzenli halidir. NOT: Katı haldeki bir maddenin şekil almış haline CİSİM denir. Örneğin altın bir madde iken altın bilezik bir cisimdir.
Slide 4
MADDENİN SIVI HALİ
Kendilerine ait bir şekilleri yoktur.Bulundukları kabın şeklini alırlar.(Bunun sebebi akışkanlıklarıdır)
Akışkan halde bulunurlar.Fakat her sıvının akışkanlığı aynı değildir.Yoğunluklarına göre değişkenlik gösterirler.
Tanecikleri birbiri ile temas halindedir.
Tanecikleri arasındaki boşluk katılardan daha fazla olmasına rağmen çok azdır.
Tanecikleri birbiri üzerinden kayarak hareket edebilirler.Yani tanecikleri yer değiştirebilir.Bu sayede akışkan olurlar.
Hem titreşim hem de öteleme hareketi yaparlar.
Sıcaklık etkisi ile genleşebilir.Sıkıştırılamaz.
Maddenin sıvı hali katı haline göre düzensizdir.
Katı haldeki bir maddenin sıvı hale geçmesi için dışarıdan ısı enerji alması gerekir.Bu değişim fiziksel bir değişimdir.
Slide 6
MADDENİN GAZ HALİ
Maddenin taneciklerinin serbest hareket ettiği fiziksel hal gaz halidir.
Tanecikler birbirinden bağımsız sürekli hareket halindedir.
Belirli bir şekilleri ve hacimleri yoktur.
Tanecikleri arasındaki boşluk çok fazladır.En fazla boşluk bulunan haldir.
Boşluğun çok olmasından dolayı rahatlıkla sıkıştırılabilir.Sıkışma etkisi ile sıvı hale geçebilir.Sıcaklık etkisi ile katı ve sıvılara göre daha iyi genleşebilirler.
Akışkan haldedir.
Bulundukları kabın her yerine eşit oranda dağılırlar yani bulundukları kabı doldurarak kabın şeklini alırlar.
Hem titreşim hem de öteleme hareketi yaparlar.
Maddelerin fiziksel hallerinde meydana gelen değişimlerin tümü fiziksel değişmedir ve meydana gelen değişimin türüne göre farklı isimler alır.
Slide 9
ERİME VE DONMA
Maddenin katı halden sıvı hale geçmesine erime denir. Bu sırada ısı alır.
ÖRNEK: Buzun su olması
Maddenin sıvı halden katı hale geçmesidir. Bu sırada ısı verir.
ÖRNEK : Suyun buz olması
Maddenin sıvı halden gaz hale geçmesine buharlaşma denir . Bu sırada ısı alır.
ÖRNEK : Suyun su buharı olması
Maddenin gaz halden sıvı hale geçmesine yoğunlaşma denir . Bu sırada ısı verir.
ÖRNEK : Su buharının su olması
Maddenin katı halden sıvı hale geçmeden gaz hale geçmesine süblimleşme denir . Bu sırada ısı alır.
ÖRNEK: Buzun su buharı olması
Maddenin gaz halden sıvı hale geçmeden katı hale geçmesine kırağılaşma denir. Bu sırada ısı verir.
ÖRNEK : Su buharının buz buz olması