Sposoby wykorzystania chmur wyrazowych podczas lekcji:
1. nauka słownictwa z języka obcego - warto zlecić uczniom stworzenie chmury ze słów, których mają się nauczyć, np. z czasowników nieregularnych. Można ustalić, że druga forma jest wpisywana zawsze w kolorze czerwonym, a trzecia - np. w niebieskim. Przy słownictwie z określonego tematu możemy podzielić na kolory pod względem części mowy. Jest to najbardziej efektywne wtedy, kiedy na stałe umawiamy się z uczniami na konkretne kolory i sotsujemy je nie tylko w chmurach wyrazowych, ale również podczas zapisywania nowych słów w zeszycie. Nauczyciel może też sam taką chmurę stworzyć i pokazać uczniom, a na jej podstawie zaprojektować ćwiczenie: ułóż 5 zdań ze słowami, które widzisz w chmurze. Kształt chmury może obrazować tematykę - w przykładzie poniżej zamieściłam słowa związane z klęskami żywiołowymi, chmura jest w kształcie Ziemi.
Czasy lub inne formy gramatyczne z języka obcego - możemy ustalić inne kolory dla form w różnych czasach. Aby chmura wyrazowa nie stała się jedynie suplementem tabelki, proponuję następujące ćwiczenie (przykład z języka angielskiego): Uczniowie wspólnie z nauczycielem rozpisują podobne zdania dla różnych sytuacji:
- Sally watches TV every evening.
- Sally is watching TV now.
- Yesterday Sally watched her favourite TV programme.
- Sally has never watched a talent show.
- Next Saturday Sally is going to watch a new TV programme.
Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby zrobili to samo ze zdaniem "Peter reads a book every day".
Kolejnym krokiem jest ustalenie kolorów, np. czerwony dla czynności powtarzających się regularnie; zielony dla czynności wykonywanych w tym momencie; niebieski dla czynności przeszłych, gdy wiemy, kiedy zostały wykonane; itd. (nie jestem zwolennikiem stosowania metajęzyka, uczniowie nie muszą znać nazw czasów, mają wiedzieć, kiedy użyć danej formy). Następnie prosimy uczniów o wykonanie chmur wyrazowych w ustalonych kolorach z podanych w zdaniach czasowników, a także dopisanie jeszcze 2 czasowników we wszystkich formach. Sami mogą wybrać kształt i pozostałe szczegóły chmury:
matematyka - chmury wyrazowe mogą przybrać geometryczne kształty. Możemy wykorzystać to do utrwalenia pojęć związanych z geometrią, np. cechami trójkątów:
Chmury wyrazowe może tworzyć nauczyciel. Uważam jednak, że zdecydowanie lepiej spełnią swoją funkcję, jeśli będą je tworzyć uczniowie. Oczywiście, każdy może założyć konto. Uczniowie jednak prawdopodobnie częściej będą wykorzystywali możliwość tworzenia chmur wyrazowych bez konieczności logowania się, dlatego pokażę, jak zrobić to w programie WordArt.
https://wordart.com/
- nie wszystkie czcionki zawierają znaki polskie;
- skomplikowane kształty, aby były estetyczne, wykorzystują dużą licznę słów, wyrazy są więc zwykle małe i często mało czytelne; czasami bardziej opłaca się użyć prostszych kształtów;
- sami możemy określić, ile słów chcemy użyć - klikamy na LAYOUTS, wybieramy, w jakich kierunkach mają być rozmieszczone wyrazy, ich ilość (Words amount) - można kliknąć Define i samemu zdecydować o konkretnej liczbie, Density oznacza gęstość rozmieszczenia;
- po zmianie niektórych opcji obraz sam się dostosowuje, czasami jednak trzeba ponownie kliknąć Visualize;
- nawet bez logowania możemy wielokrotnie modyfikować daną chmurę, aż przybierze ona pożądany przez nas wygląd; możemy ją zapisać logując się, lub pobrać w kilku dostępnych formatach (DOWNLOAD na górnym pasku) nawet bez logowania.
Slide 8
Chmury poniżej pokażą Wam, na czym polega odpowiedni dobór kształtu, czcionki oraz ilości słów: