Zusammenfassung der Ressource
As vangardas. Introdución
- Cando xorden?
- Na 1ª metade do século XX
Anmerkungen:
- A poesía de vangarda comeza a espallarse a partir da 1º guerra mundial por Europa.
- Que son?
- Unha actitude ante a vida, manifestada no pensamento e nas creacións artísticas, sobre todo nas artes
plásticas e na poesía.
- Características. Malia seren movementos moi heteroxéneos, teñen en comón algunhas características
- afastamento do Romanticismo
- A súa fonte de inspiración será o mundo que rodea ao artista, pero este mundo converterase nunha
realidade diferente, transformada polo poeta.
- pretenden a renovación da técnica e dos estilos
- Deshumanización da creación artística
- Busca da arte pura.
- Aceptación do cotián como material poético.
- - Innovación da linguaxe figurada.
- Liberdade no acto da creación.
- Internacionalismo e antitradicionalismo: cambio.
- Son o punto de partida da arte moderna.
- Contexto en Galicia e España, por extensión.
- Europa achábase no ámbito de entre dúas guerras, cun ambiente cosmopolita e de crise ideolóxica.
- España está inmersa na crise do 98
- Modernismo impón a defensa da autonomía da arte e unha actitude racionalista
- En Galicia predomina actitude nacionalista da concienciación promovida polas Irmandades
- tamén se percibe unha clara presenza do saudosismo portugués
- neste momento se produce o descubrimento dos cancioneiros medievais
- As principais correntes de vangarda son:
- O cubismo (1907 e 1914)
- Nacido en Francia,
- Princiapis membros
- Encabezado por Guillaume Apollinaire, pero tamén tendo como principais fundadores a Pablo Picasso, Georges
Braque e Juan Gris.
- Características
- Considerada a primeira vangarda xa que rompe co último estatuto renacentista vixente a principios do século XX, a
perspectiva
- Trata as formas da natureza por medio de figuras xeométricas, representando todas as partes dun obxecto nun
mesmo plano.
- A arte acepta a súa condición de arte, que agora será unha condición visible e mesmo parte intrínseca na obra.
- Destaca na pintura Henri Matisse, (1907). A súa obra incide na intelixencia do receptor descompoñendo as formas naturais en
xeométricas. O artista crea, non imita.
- O Dadaísmo (1916 e 1922)
- Xurdiu en Zúrich (Suiza) en 1916,
- Autores
- Tristan Tzara como o seu fundador
- Características
- Pretenden destruír todas as convencións con respecto á arte, creando unha especie de anti-arte
ou rebelión contra a orde establecida.
- Oposición ao pasado violento da Primeira Guerra Mundial.
- O poema dadaísta adoita ser unha sucesión de palabras e sons, o que fai difícil atoparlle lóxica.
- Inclinación cara ao dubidoso, terrorismo, morte e nihilismo
- Busca renovar a expresión mediante o emprego de materiais inusuais
- Ten unha tónica xeral de rebeldía ou destrución. Caos verbal froito da oposición total á sociedade.
- O Futurismo
- Características
- Consideraba como elementos principais da poesía o valor, a audacia e a revolución, xa que se pregoaba o
movemento agresivo, o insomnio febril, o paso ximnástico, o salto perigoso e a bofetada.
- Dous temas dominantes: a máquina e o movemento.
- Recorríase a calquera medio expresivo (artes plásticas, arquitectura, urbanismo, publicidade,
moda, cine, música, poesía) capaz de crear unha verdadeira arte de acción, co propósito de rexuvenecer e
construír de novo a face do mundo.
- Renovación da arte en temas e técnicas: máquinas, luxuria, velocidade, a guerra (asimilada polos
fascistas).
- Autores
- O fundador foi Filippo Tommaso Marinetti,
- Fundado en Italia en 1090
- O Ultraísmo (1918-1922)
- Movemento literario nacido en España en 1918, que se extinguirá en 1922 coa desaparición da
revista Ultra.
- Características
- Xorde como oposicións ao Modernismo, que dominara a poesía en lingua española desde fins do século XIX
- Renegaron do Manierismo e a opulencia do Modernismo, fundado por Rubén Darío
- O ultraísmo era afín ao creacionismo, do poeta chileno Vicente Huidobro, quen pasou polos faladoiros dos
ultraístas.
- Autores
- Formaron parte do núcleo ultraísta Guillermo de Torre, Juan Larrea, Gerardo Diego, Pedro Garfias e o
arxentino Jorge Luís Borges,
- Nun artigo publicado na revista Nós, de Bos Aires, en 1921, Borges sintetizou así os obxectivos do
ultraísmo:
- 1. Redución da lírica ao seu elemento primordial: a metáfora.
- 2. Supresión das frases medianeiras, os nexos e os adxectivos inútiles.
- 3. Abolición dos traballos ornamentais
- 4. Síntese de dúas ou máis imaxes nunha, que ensancha dese modo a súa facultade de suxestión.
- 5. Imaxes e metáforas chocantes, ilóxicas, onde destacan o mundo do cine, do deporte, do adianto técnico:
"Os motores soan mellor que endecasílabos" (Guillermo de Torre).
- 6. Tendencia a establecer unha disposición tipográfica nova das palabras do poema, pretendendo dese
modo facer ver unha fusión da plástica e a poesía.
- 7. Neoloxismos, tecnicismos e palabras esdrúxulas.
- 8. Eliminación da rima.
- O superrealismo.
- O Surrealismo (en francés: surréalisme; sur [sobre, por encima] máis réalisme [realismo]) ou
superrealismo é un movemento artístico e literario xurdido en Francia no primeiro cuarto do século XX
- Autores
- No ano 1934 Breton escribe o primeiro Manifesto Surrealista
- Fixeron profesión de fe de Surrealismo Absoluto, os seguintes señores: Aragon, Baron, Boiffard,
Breton, Carrive, Crevel, Delteil, Desnos, Eluard, Gerard, Limbour, Malkine, Morise, Naville, Noll, Peret,
Picon, Soupault, Vitrac."
- Nos anos trinta sumáronse ao movemento Salvador Dalí, Luís Buñuel, Yves Tanguy, René Char e Georges
Sadoul.
- Características
- vocación libertaria sen límites e a exaltación dos procesos oníricos, do humor corrosivo e da paixón erótica,
concibidos como armas de loita contra a tradición cultural burguesa.
- As ideas do grupo expresáronse a través de técnicas literarias, como a «escritura automática», as
provocacións pictóricas e as ruidosas tomas de posición públicas.
- O achegamento a fins dos anos vinte cos comunistas produciu as primeiras baixas e cismas no
movemento.
- En 1930 Bretón redacta un segundo Manifesto e excomungaba a Joseph Delteil, Antonin Artaud, Philippe
Soupault, Robert Desnos, Georges Limbour, André Masson, Roger Vitrac, Georges Ribemont-Dessaignes e
Francis Picabia.
- Éluard, Péret e Breton ingresaron no Partido Comunista, mais a fins de 1933 foron
expulsados do partido.
- a partir de 1946, cando Breton regresou a Parides, o surrealismo era xa parte da historia.
- O Creacionismo
- Vicente García-Huidobro Fernández (Santiago, Chile, 10 de enero de 1893 - Cartagena, Chile, 2 de enero de 1948),
- Vicente Huidobro foi un poeta e nobre chileno. Creador e exponente do creacionismo, é considerado un dos 4
grandes de la poesía chilena (con Neruda, De Rokha y Mistral).