Os poetas galegos seguían os distintos ismos, pero procuraban, segundo consello de Risco, non perder a liña
propia da idiosincrasia galega.
O carácter e individualidade das vangardas galegas vén determinado por unha serie
de condicionantes:
o espírito nacionalista herdado das Irmandades,
a relación con Portugal, Teixeira de Pascoais e o saudosismo.
os vangardistas galegos non foxen do sentimentalismo e, polo tanto, non se deshumanizan
ao xeito dos europeos.
Relación co Modernismo
Varios autores como Carballo Calero e González Motín pensan que hai que encadrar a poesía galega de
principios do XX dentro do Modernismo.
Xosé Ramón Pena aínda vai máis alá afirmando que mesmo Curros, Pondal e Rosalía caberían dentro dun Modernismo
entendido nun sentido máis amplo, como vehículo de renovación e de ruptura co Romanticismo e o Realismo.
X. R. Pena afirma ver pegadas do Modernismo tamén en Noriega e en
Cabanillas
Dúas tendencias en Galicia (segundo X. R. Pena).
sen romper totalmente coa liña poética existente en Galicia
Bouza Brey e o neotrobadorismo ou neopopulismo
o hilozoísmo de Amado
Carballo
segue totalmente as tradicións europeas rompendo coa galega
seguida por Manuel Antonio, adoptando as pautas do
creacionismo
Tamén na obra de Cunqueiro ( o cubismo, o superrealismo, o dadaísmo).
Dependendo da acepción que se faga das
vangardas poderase considerar que
temos poeta e medio (Manuel Antonio e
parte da obra de Cunqueiro) ou moitos
poetas, os chamados novecentistas ou
Xeración do 25, que correron por distintos
carreiros no campo das vangardas:
neotrobadorismo e hilozoísmo.
As vangardas (1)
Neotrobadorismo.
Orixe
Coñécense os cancioneiros medievais coa edición de J. J. Nunes, en 1928, das cantigas de amigo e de amor
Relacionouse co Neopopularismo de Lorca e Alberti. A xeración do 27 volta aos ritmos populares de cancioneiro de man de Gil Vicente.
Cronoloxía
Comeza con Bouza Brey, Nao senlleira, 1933 e remata coa obra de Álvarez Blanquez, Cancioneiro de Monfero, 1953
Características
Non se calcaron os modelos medievais, senón que se adoptou unha identificación coa estética sinxela e coa poesía virxe.
Caracterízase pola perfección formal clasicista, que recupera recursos clásicos da lírica dos cancioneiros: paralelismo, refrán e
leixaprén.
Foi un movemento puramente estético, sen unhas pretensións ideolóxicas e temáticas
precisas.
Xurdiu ao redor da figura do catedrático en Santiago J. C. Valledor e adquirirá un grande número
de seguidores na preguerra e tamén na posguerra como actitude evasiva ante a realidade bélica.
Autores
Fermín Bouza
Brey
Coñece directamente a edición dos cancioneiros e estivo en contacto co Seminario de Estudos Galegos.
Características da obra
Achéganlles ás vellas cantigas un matiz de modernidade, así non serán tan arcaizantes,
sen que poidamos encadralo plenamente nas vangardas.
Os seus poemas son textos moi traballados e extremadamente formalistas.
Emprega satisfactoriamente os recursos coñecidos: paralelismo, leixaprén, refrán..., pero que
están moi lonxe da técnica innovadora que pretendía para a súa poesía
hai métrica variada
A lingua é moi coidada: restaura formas antigas, e mesmo a grafía.
Obras
Nao senlleira (1933)
Vai máis alá dunha reprodución arqueolóxica das cantigas medievais
A temática non queda no amor cortés ou na amiga abandonada polo amigo
Introdución de novos temas
a melancolía
a liberdade,
o amor a Galiza,
a ledicia do namorado
A paisaxe segue a ser o elemento catalizador dos sentimentos
o mar, moi presente, é máis íntimo, e non separa aos amantes, como na cantiga de amigo.
Seitura.-
Libro de posguerra, no que se expresa a plenitude do dominio do verso pero tamén certo
cansazo, segundo Carballo Calero
xa se publicaran moitas obras deste tipo e a súa poesía chega a destempo.
libro menos preocupado pola imaxe, e máis humano e melancólico
Álvaro
Cunqueiro
Cantiga nova que se chama riveira
Dona de corpo delgado
Herba de aquí e de acolá
Filgueira Valverde
Publicou a obra titulada 6 canciones de amor “in modo antico”
ten cantigas que se sitúan nun santuario ao estilo de Martín Códax
poemas reproducidos case de xeito arqueolóxico da “forma inmovil”
Carballo Calero
Na súa primeira obra Vieiros atópase o poema “cantigas de amor lonxano”, claramente de tendencia
neotrobadoresca.
Outros autores
X. Díaz Jácome
Emilio Pita
Aquilino Iglesia Alvariño
Emilio Álvarez Blázquez
Cancioneiro de Monfero
difundida como un auténtico e verdadeiro cancioneiro medieval.
O seu autor confirma que o atopou asinado por Fr. Román Pazos en 1671, escrito en tres follas de
pergamiño.
Trátase dun conxunto de 8 poemas de amor, amigo e escarnio.
Moi boa técnica
Segundo algúns críticos, con esta obra ridiculízase a técnica mimética e ponse punto final á
corrente neotrobadoresca