Created by Yela Sanders
over 9 years ago
|
||
Question | Answer |
definitie Gezondheid en ziekte | gezondheid is een toestand van volkomen lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn. ziekte is een afwijking van de normale functie/structuur van het lichaam |
kenmerken van ziekte | ethiologie pathogenese ziektemechanismen symptomatologie verloop van de ziekte diagnose prognose |
ethilogie | oorzaak of oorzakelijke factoren van een ziekte 1 of meerdere exogeen/endogeen idiopatisch iatrogeen |
pathogenese | ziekte verloop van de ziekte afh.v.: reactievermogen van de patiënt vatbaarheid van de patiënt invloeden van buitenuit |
ziektemechanismen | kanker, nutritioneel, genetisch defect, ischemie, metabool, veroudering, psychogeen, traumata, auto-immmuun, infectie, toxische factoren |
symptomatologie | uiting van ziekte subjectief/objectief aspecifiek/pathognomisch syndroom |
syndroom | geheel van symptomen die samen voorkomen bij een ziekte |
latente periode | periode tss beginv an ziekte en 1e symptomen ook in later ziekteverloop mogelijk |
incubatieperiode | periode tss contact met het micro-organisme en de 1e symptomen |
prodromale periode | 1e periode na infectie waarin een aantal aspecifieke tekenen voorkomen |
diagnose | symptomen klinisch onderzoek medische beeldvorming urine -en bloedonderzoek weefselonderzoek (biopsie) |
behandeling indelen volgens doel | symptomatische behandeling causale behandeling proefbehandeling experimentele behandeling curatieve behandeling palliatieve behandeling |
proefbehandeling | behandeling die wordt ingesteld met een diagnostisch doel, om te kijken of de ziekte weg gaat door de ingestelde therapie |
experimentele behandeling | behandeling waarvan het effect nog niet wetenschappelijk aangetoond is |
behandeling indelen volgens methode | heelkundige behandeling (chirurgisch) conservatieve behandeling (niet-heelkundig): psychotherapie, medicamenteuze behandeling en fysische behandeling |
sterfterisico | de kans dat iemand sterft op een bepaalde leeftijd (hoog 1e levensjaar en 50+) |
doodsoorzaken | tot 39jr: aangeboren afwijkingen, suicide en verkeersongevallen 40-69jr: vrouw: borstkanker man: lonkanker en suicide >69jr: ischemische hartaandoeningen |
carcinogeen | kankerverwekkende stof |
ontstaansmechanisme van kanker | *mutatie in 1 van de essentiële genen: *tumorsupressorgenen en oncogenen *stapeling van mutaties = ontstaan kan kankercel *apoptose ontregeld *kankercellen kunnen migreren naar andere organen en weefsels |
metastasering= | = uitzaaiing (hematogeen of lymfogeen) wijst op gevorderde ziekte secundaire tumoren |
kenmerken goedaardige tumor | mooi afgelijnd meestal omring door kapsel geen invasie lage groeisnelheid lage mitose activiteit goede differentiatie geen metastasering |
kenmerke kwaadaardige tumor | slecht afgelijnd zelden kapsel invasie hoge groeisnelheid hoge mitoseactiviteit slechte differentiatie metastasering |
VEGF | = cascular endothelial growth factor wordt afgescheiden door tumorcellen zet het omringend endotheel aan tot deling. deze groeien naar de tumor toe en vormen er nieuwe bloedvaten (angiogenese/neovascularisatie). er is medicatie beschikbaar die deze neovascularisatie tegengaat en zo de groei van de tumor remt |
mechanismen die fouten in celdeling veroorzaken | 1) spontane fout 2)erfelijke afwijkingen: vooral borstkanker (BRCA1 en BRCA2) 3) uitwendige invloeden: carcinogenen tabak (long, slokdarm en keel), UV-licht (huid), asbest (long, mesotheel), alcohol (keel en slokdarm), HPV (BM-hals), hepatitis B en C (lever) |
preventie van kanker | primaire preventie: vermijden van carcinogenen secundaire preventie: bevolkingsonderzoek/screening vaccin BM-halskanker: vaccin tegen HPV voor 1e seksuele contact vaccing tegen HepB |
stagering van kanker | bepalend voor behandeling via: echografie, NMR en CT-scan TNM: T = stage N = aanwezige aangetaste lymfeknopen M = aanwezige metastasen |
prognose kanker | 5 en 10-jaarsoverleving bv. 5-jaarsoverleving van 75% na 5 jaar leven nog 75 van de 100 patiënten |
behandeling kanker | chemo -en radiotherapie: kan ook als adjunctieve therapie bij chirurgie Chirurgie palliatieve therapie |
nadelen chemotherapie | werkt met anti-mitotica: - misselijkheid en braken - alopecie -beenmergonderdukking met daling RBC, WBC en bloedplaatjes -> anemie |
Want to create your own Flashcards for free with GoConqr? Learn more.